indeed it is the only thing that ever has.
In de meeste boomgaarden worden laagstammen gebruikt omdat het fruit dan makkelijk te plukken is. Maar hoogstam bomen bieden verschillende voordelen: er is een grotere opbrengst, hoogstammen produceren veel langer (tientallen jaren), je kunt er onder door wandelen en ze zouden meer resistent zijn tegen aantasting, vooral dan de oude, inheemse oerrassen. De reis verloopt vlot en het doet deugd om terug in de ongerepte natuur te zijn, zelfs al is het maar twee dagen. De mensen van Iluvanya hebben hun paradijsje gevonden in de buurt van Contrexéville en Vittel (twee kuuroorden en waterbronnen), waar een oude molen werd aangekocht op een lap grond van 8 hectare. De molen is vernietigd en het gebouw moet grondig gerestaureerd worden, maar het terrein is prachtig en heel gevarieerd. Er loopt een riviertje doorheen, er staan mooie oude bomen en er is zelfs een heuse steengroeve op het domein. Al met al een mooie en rustig gelegen plek omringd door bossen en glooiende velden en met tal van mogelijkheden om een kleine leefgemeenschap te herbergen. Het kanaal wat vroeger de molen aandreef via waterkracht, zal eerst hersteld en later gebruikt worden om de elektriciteit op te wekken voor het grote gebouw. Daar zullen wellicht in de toekomst enkele gites verhuurd worden aan bezoekers, cursisten en toeristen. De bewoners wonen tegen dan op de familiedomeinen of in de zuidflank van de heuvel in half ondergrondse woningen.
where nature may heal and give strength to body and soul.
Er is nog een heel pak werk te verzetten, zowel restauratiewerk en allerlei tuinwerk, een jarenlange taak voor echte pioniers met een levende droom in hun hart. Binnenkort komt een aannemer een nieuw dak op het gebouw plaatsen en enkele vijvers graven, maar ons ploegje zal nu alvast beginnen met het voedselbos. Op een groot veld dichtbij het gebouw zullen we de 80 bomen en struiken planten. Een voedselbos is een combinatie van allerlei planten, dieren, insecten, water, zonlicht,… die een natuurlijk en zelfregulerend biotoop vormt en (na enkele tijd) tal van opbrengsten levert (voeding, brandstof, kruiden,…). Het duurt enkele jaren voor het bos volgroeid is, maar dan doet de natuur zelf al het werk en hoef je enkel nog te oogsten en bij te sturen. Naast het kiezen van een ideale locatie (wind, zon, water, grond, ligging,…) zijn er nog enkele belangrijke punten om een overvloed genererend bos te creëren. Allereerst is het planten in zeven lagen (naargelang de begroeiing) de beste methode om een bos na te bootsen en een grote diversiteit te verkrijgen. Dit zijn de zeven lagen: hoge bomen, lage bomen, klimplanten, struiken, kruidlaag, bodemkruipers en knolgewassen. Een klassieke boomgaard bestaat uit 2 lagen: de fruitbomen en de kruidlaag (gras), dus is er ook enkel opbrengst uit twee lagen. Wanneer meerdere lagen toegevoegd worden (zowel bovengronds als de wortellagen onder de grond) vermeerdert de opbrengst en de sterkte van het ecosysteem. Vandaag willen we alvast drie lagen planten: de hoogstam fruitbomen, de midden- en laagstam fruitbomen en de struiken (allerlei soorten bessen). Samen met de aanwezige kruidlaag (grassen en bloemen) komen we zo al aan vier lagen. Later worden dan stap voor stap de andere lagen bij geplant. In de loop der jaren groeien de zeven plant- en wortellagen vrolijk verder en worden uiteindelijk een voedselbos, wat allerlei fruit, noten, bessen, kruiden, knollen en eetbare planten aanlevert.
A garden gives the body the dignity of working in its own support.
It is a way of rejoining the human race.
Een tweede belangrijk punt is het planten in gilden. Een gilde is een groep planten, gewassen, dieren, insecten, schimmels, bacteriën,…die van nature bij elkaar horen, een perfecte combinatie vormen en elkaar helpen en ondersteunen. Bvb. een centrale (fruit)boom krijgt rondom zich allerlei planten waaronder bodemverbeteraars, stikstofbemesters, bodembedekkers, vlinder- en bijenplanten en gewassen die nuttige insecten aantrekken en essentiële voedingstoffen leveren. De ene plant helpt en beschermt de andere. De synergetische aspecten van een gilde helpen om een klein, duurzaam en krachtig ecosysteem te verkrijgen rondom de centrale boom. De hoogstam bomen hebben dan ook voldoende ruimte nodig om de gilden rondom aan te planten. Een goede regel is om (bij hoogstammen) de (uiteindelijke) hoogte van de boom als straal van de gilde te nemen. Een fruitboom die 10 meter wordt, krijgt dus een cirkel van 20 meter diameter rond zich als plaats voor de samenwerkende planten. De hoogstam bomen staan op 20 meter van elkaar, de laagstammen en struiken op ongeveer 10 meter. Het beste is om eerst een ontwerpplan te maken van het voedselbos met de juiste plaats en afstand der planten uit de verschillende lagen. Ook welke plant waar precies komt is van belang gezien sommige zelfbestuivend zijn en andere bomen elkaar bestuiven en dus best samen staan.
Het voelt erg goed om (eindelijk) praktisch aan de slag te kunnen en de permacultuur theorie zelf toe te passen. Wel wordt de drang om nu zelf te beginnen op een eigen stukje grond alleen maar groter en de lentekriebels wakkeren het verlangen aan naar de aanleg van een vruchtbare voedseltuin op een mooie plaats.
Het weer is lentezacht en het planten van de bomen gaat vlot. Wanneer de avond valt, rijden we naar het naburige dorp waar we logeren bij een Vlaams koppel die vorig jaar naar hier geëmigreerd zijn. De ontvangst is hartelijk en het eten lekker. Na een welverdiende nachtrust keren we de volgende dag terug om de overige bomen en struiken te planten. Op het terrein staan ook heel wat bomen die vol hangen met maretakken. Aangezien de maretak een halfparasiet is die water en mineralen wegneemt van zijn gastheer, stellen we ons de vraag of dit de bomen uiteindelijk niet fataal wordt. Indien wel, dan zou de maretak een gevaar kunnen zijn voor de overige bomen op het domein. Zelf denk ik dat de gastheerboom geen noemenswaardige hinder ondervindt van de maretak op voorwaarde dat er niet teveel in hangen. Ook de erg trage groei en moeilijke vermenigvuldiging helpt om de maretak onder controle te houden. Toch wordt het zekere voor het onzekere gekozen en gaan enkele oude fruitbomen bomvol maretak met de kettingzaag tegen de vlakte. En de nu lege aanhangwagen wordt gebruikt om een pak mooie en verse maretak naar Vlaanderen te brengen.
Zo, het weekend is veel te vlug voorbij, de terugreis verloopt al even vlot en ik ben nog juist op tijd om de laatste trein naar Brugge te nemen. Dankjewel vrienden voor deze uitnodiging en kans om nuttige ervaring op te doen. Tijdens de volgende dagen maak ik de camper vertrekkensklaar voor een nieuwe reis naar de Zuid Franse Katharenstreek. Met de intentie om er allerlei nieuwe zaadjes te planten, en om de reeds aanwezige kiemplantjes aandacht en voeding te schenken.
Nothing ever grows without a seed, and nothing ever changes without a dream.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten