PDC Lost Theory

Happy people produce. Bored people consume.

Kan permacultuur de wereld redden? Ja en nee. De mensen zelf kunnen de wereld redden door nieuwe beslissingen te nemen, gebaseerd op samenwerking, liefde en waarheid. En iedereen kan wakker worden voor dit nieuwe bewustzijn door zelfopvoeding en juiste en bevrijdende informatie. Permacultuur is een super handige 'tool', zowel theoretisch als praktisch, die ten dienste kan staan om een duurzame relatie met de wereld, de mensen en met jezelf op te bouwen. In dat opzicht kan permacultuur wel degelijk de wereld redden mocht de grote massa zich toeleggen op het toepassen van haar weldoordachte en levenstransformerende principes en inzichten. Maar, hoewel de belangstelling voor permacultuur dagelijks toeneemt, toch is er nog een lange weg te gaan. Dat permacultuur momenteel erg hot is, bewijzen de tientallen ontwerpcursussen (PDC) die elk jaar over heel Europa georganiseerd worden. De PDC in Kroatië is daarbij één van de goedkoopste, slechts 550 € voor een 14 daagse cursus met officieel certificaat, 3 superlekkere  maaltijden per dag, overnachting en sanitair plus een ingangsticket voor het Lost Theory festival. Geloof me, dit is echt een koopje.

The greatest change we need to make is from consumption to production, even if on a small scale, in our own gardens.
If only 10% of us do this, there is enough for everyone.
Hence the futility of revolutionaries who have no gardens, who depend on the very system they attack,
and who produce words and bullets, not food and shelter.

Om jullie een idee te geven wat zo'n cursus precies inhoud, overloop ik even kort het programma. Permacultuur is een heel uitgebreid onderzoek- en ontwerpsysteem om zelfvoorzienende, gesloten en duurzame kringlopen te creëren die autonomie, onafhankelijkheid  en overvloed brengen zonder daarbij de planeet te belasten maar wel integendeel haar nog rijker en mooier te maken en haar te behoeden voor komende generaties. De cursusdagen lopen van 8u30 tot 18 u met 3 pauzes tussenin. Iedere avond is er mogelijkheid tot een filmvoorstelling, kampvuur of zweethut voor wie zin heeft. De cursus is een mix van theorie, praktijklessen en een daguitstap naar een permacultuur gemeenschap in Vukomeric dicht bij Zagreb. De theorie omvat dingen als permacultuur ethiek en principes; het landschap lezen en interpreteren; zones, sectoren en patronen; gilden en voedselbossen; contourlijnen in kaart brengen; water en energie in permacultuur systemen; alternatieve economie en transitie;...Tijdens de praktijklessen leren we o.m. sheet mulching, een terrein opmeten, verschillende elementen maken zoals een keramische koelbox, natuurlijke reinigingsmiddelen, een zonnecollector, koken op zonne-energie, een zelfsteunend dak (voor een roundhouse), een lemen strobalenmuur,...De laatste dagen zijn voorbehouden voor het ontwerpproces van je eigen project (of van een gemeenschappelijk project) en uiteindelijk de presentatie van dit ontwerp voor de klas en leraars.

Gezien het Lost Theory Festival sinds het begin (4 jaar geleden) ernaar streeft om een ecologisch en duurzaam festival te zijn, is de combinatie met een PDC voorafgaand aan het festival een win-win situatie. De leerlingen kunnen de leerstof en de permacultuur technieken dadelijk toepassen op de vele uitdagingen die de organisatie van een groot evenement met zich meebrengen. En anderzijds krijgt het uitgangspunt en doel van Lost Theory als ecofestival meer kracht en fundament. Uiteraard werden tijdens de 4 jaar dat het festival reeds bestaat, reeds enkele duurzame oplossingen op het terrein ingevoegd. Zoals een natuurlijk waterzuiveringsveld voor het douchewater wat daarna terug in de rivier stroomt, composttoiletten, alle constructies zijn opgetrokken uit lokale en natuurlijke materialen,...Dit jaar krijgt iedere bezoeker een draagbare asbak en verschillende vuilniszakken om het mogelijke afval tot een minimum te beperken. Er is ook een ecoteam actief die mensen op een ludieke manier aanspreekt en hen bewust maakt van het belang van recyclage, afvalbeheer en dergelijke.

De locatie voor de PDC is in ieder geval buiten categorie. Het mooie Kroatië is een aanrader voor elke toerist. En ons openlucht klaslokaaltje ligt in de natuur op een eilandje met oude bomen en in het midden van de rivier. Heel idyllisch en romantisch. Maar toen kwam de regen in overvloed en zijn we voor 1 dag moeten verhuizen naar een ruimte binnen omdat de riviertjes rond ons klaslokaal buiten hun oevers traden. Overvloedige regenval herschiep de wegen razendsnel in modderpoelen waar de auto's zich in vastreden . De leerlingen (de meeste tussen 20 en 30 jaar jong) komen uit verschillende landen tot zelfs Brazilië en Australië toe en vele nieuwe vriendschappen ontstaan spontaan en vlot. Een internationale PDC dus, die gegeven wordt (in de Engelse taal) door 8 verschillende Kroatische leraars verbonden aan het ecodorpje in Vukomeric. Op zich een meerwaarde vind ik. Elke leraar is expert op zijn/haar gebied en het brengt ook de nodige afwisseling qua input en groepsenergie. De 16 leerlingen komen vooral ook voor het festival wat dan na de PDC begint. Dus allemaal psytrance music fans met hoog hippiegehalte. Heel lieve mensen, dat is zeker, maar het betekent ook een vrij losse en relaxte sfeer in de 'klas', vooral als de ganja rond gaat. De focus en aandacht der leerlingen verslapt dan soms en zweeft weg, net als de rook uit hun kruidensigaretjes. Ik vermoed dat elke PDC een unieke en specifieke uitstraling en energie bezit. Sommige cursussen komen met meer structuur en regels, andere zijn vrijer. Maar vergis je niet, de Lost Theory PDC is heel goed, mede dank zij de uitstekende leraars, wel intens, wat normaal is, want permacultuur is nu eenmaal een erg uitgebreid denk- en werkgebied. Veertien dagen is net voldoende om kennis te maken met de basisprincipes en technieken. Wie zijn kennis wil verdiepen (want permacultuur is een levenslang onderzoeksveld en leerproces) is daarna aangewezen op zelfstudie (boeken, internet), bezoek aan permacultuur projecten, uitwisselen op internetfora of inschrijven voor een vervolgcursus om leraar te worden. Niettemin is een PDC een erg goede introductie tot de hoofdthema's van permacultuur.

Sitting at our back doorsteps, all we need to live a good life lies about us.
Sun, wind, people, buildings, stones, sea, birds and plants surround us.
Cooperation with all these things brings harmony, opposition to them brings disaster and chaos.

De uitstap naar Vukomeric, het dorpje in de buurt van Zagreb waar de kleinschalige permacultuur gemeenschap ligt, is een welkome afwisseling tussen de dagelijkse lessen. Hun officiële naam luidt 'Recycled Estate' omdat de huizen en constructies zoveel mogelijk uit natuurlijke en gerecycleerde materialen opgetrokken zijn. Het is een gevarieerd maar hellend domein van 6 hectare wat verscholen tussen groene valleien en heuvels. Niet echt het mooiste ecodorp wat ik ooit bezocht heb, maar wel rustig gelegen en omringd door natuur. Er is een bron met drinkbaar water, een gemeenschappelijk houten gebouw in typisch Kroatische stijl, een kleine serre naast de groentetuin, het begin van een voedselbos en enkele kleine woonhuizen die zich in verschillende stadia van afwerking bevinden. Er wonen 8 mensen en er is nog plaats voor uitbreiding. De bewoners zijn vooral ook permacultuur activisten die overal in het land cursussen en voordrachten geven om mensen bewust te maken van de nood aan en het nut van een ecologische levensstijl. Het is 1 van de redenen waarom hun huizen nog niet afgewerkt zijn. Namelijk tijdsgebrek wegens hun engagement in PDC en educatie. Tien jaar geleden zijn ze begonnen zonder kennis over permacultuur, groene energie of duurzaam bouwen. Hun eerste strobalenhuis was dan ook een mislukking. Maar door 'trial & error', veel experimenteren en zelfstudie en tenslotte door de kennismaking met permacultuur, zijn ze langzaam gegroeid naar echte experts op hun gebied. En tegenwoordig geven ze zelfs al handige en informatieve boekwerkjes in eigen beheer uit over de zelfbouw van een rocket stove en zonnecollectoren, het maken van natuurlijke lichaamsverzorging,...Hun aanstekelijk activisme heeft zonder twijfel de transitiebeweging een behoorlijke boost gegeven waardoor heden ten dage tientallen permacultuur projecten het levenslicht zien in Kroatië.

En dan komt de grote dag. De klas heeft zich verdeeld in 4 groepen die elk een project moeten ontwerpen. Ik zit in de groep die de festivalkeuken voor crew en vrijwilligers zal herontwerpen. Het ontwerpproces vraagt veel onderzoek, metingen, observatie en analyse. Maar na 2 dagen brainstormen mag het resultaat er best wezen. Ons gezamenlijk ontwerp omvat o.m. een gesloten drinkwater systeem met rivierwater, een rietveld voor zuivering van het grijswater, een nieuw dak boven de chill out- en eetruimte, een herinrichting van de keuken, een coboven, een rocketstove massheater, hugelbedden voor groentekweek, een kruidenspiraal, een goed werkende composthoop,...Na de ontwerpfase krijgt elke groep dan ongeveer 1 uur de tijd om hun project te presenteren voor de klas. En met die presentatie eindigt ook de PDC en is het tijd om de certificaten uit te reiken, samen met een knuffel van de leraressen. En nu maar hopen dat de festivalorganisatie ons keukenproject wil financieren en uitvoeren voor editie 5 van Lost Theory volgend jaar.

Het afscheid van de cursisten is, zoals steeds, pijnlijk en emotioneel. Knuffels, traantjes en welgemeende beloftes om elkaar op te zoeken. Bijna iedere deelnemer aan de PDC heeft dromen of zelfs concrete projecten die hulp en inspiratie kunnen gebruiken. Grimm, de Vlaamse Viking, heeft 170 hectare in Finland ter ontwikkeling. Yannick kent een plaats in Italië die hulp en medebewoners zoekt. De Brazilianen willen urban permaculture toepassen in een appartementsgebouw in Sao Paulo, anderen willen (net als ik) een duurzaam familiedomein vorm geven. Vreemd hoe snel je vrienden maakt en in slechts 3 weken een band kan opbouwen met bepaalde mensen. Dankjewel Stephanie voor de organisatie.

Al met al kan ik de Lost Theory PDC van harte aanbevelen (volgend jaar start hij in augustus). Prachtige locatie, uniek klaslokaal, erg gemotiveerde en enthousiaste leraars, degelijke en intense cursus, een fijne maar intense mix van theorie en praktijk, superlekkere maaltijden (veggie en/of vlees), en dit alles aan een erg democratische, lage prijs. Bovendien was er nadien een evaluatie van deze eerste PDC en zullen verbeteringen en aanpassingen volgen om de cursus volgend jaar nog beter te maken. Wie houdt van de sfeer op een festival of helemaal wild wordt van psytrance en daarnaast kennis wil verwerven over de beste en meest logische manier om een maatschappij van schaarste, geld, angst, peakoil, consumptie en vernietiging om te toveren tot een planeet vol overvloed, samenwerking, duurzaamheid en zelfredzaamheid, die houdt augustus 2015 vrij en begint alvast nu te sparen om zijn plaatsje veilig te stellen voor de volgende Lost Theory PDC.

Lees meer over permacultuur, voedselbossen, low impact wonen, groene energie,...op de website. En binnenkort gaan we dansen, maar ondertussen was het een fijne tijd tussen gelijkgestemden.