Vrije Educatie Info

 

INLEIDING

Deze pagina is een database ontstaan naar aanleiding van de Facebook groep A.L.I.V.E. die werd opgestart om ouders en kinderen die uit het klassieke schoolsysteem willen stappen hierin te begeleiden, te inspireren en te motiveren. De motivatie om school te verlaten kan divers zijn: de verstikkende maatregelen, de komende vaccinatieplicht, de strenge regels, de leerstof, de klasse structuur, de pedagogie, de ongemotiveerde leerkrachten, de sociale omgeving, de eenzijdige nadruk op cognitieve kennis, de prestatie en competetiedrang,...

A.L.I.V.E. staat voor Actiegroep Liefdevolle Integrale Vrije Educatie

° 𝐀𝐜𝐭𝐢𝐞𝐠𝐫𝐨𝐞𝐩 omdat het één van de streefdoelen is om groepen te starten die concrete actie ondernemen.

° 𝐋𝐢𝐞𝐟𝐝𝐞𝐯𝐨𝐥 omdat de basis van alle leven liefde is.

° 𝐈𝐧𝐭𝐞𝐠𝐫𝐚𝐚𝐥 omdat een harmonieuze ontwikkeling alles integreert (lichaam, ziel en geest - linker en rechter hersenhelft - denken, voelen en willen - theorie en praktijk - techniek en natuur).

° 𝐕𝐫𝐢𝐣 omdat de aanpak losstaat van belangengroepen en gevestigde instanties.

° 𝐄𝐝𝐮𝐜𝐚𝐭𝐢𝐞 omdat het betekent 'ruimte en begeleiding creëren om datgene wat in potentie aanwezig is in ieder kind en elke jongere, te laten geboren worden'.

De FB groep en deze webpagina kunnen verschillende functies vervullen.

• Informatie en inspiratie delen over alles met betrekking tot educatie, thuisonderwijs, alternatieve schoolsystemen, unschooling,...
• Een ondersteunend sociaal netwerk uitbouwen van ouders en jongeren die de Covid schoolsystemen willen verlaten en op zoek zijn naar haalbare alternatieven.
• Deze alternatieven ook concretiseren via het opzetten van regionale educatieve kernen (zoals microschooltjes, gedeeld thuisonderwijs,...).
• Mogelijkheden zoeken/aanbieden om de vriendenkring van kinderen en jongeren (die gedeeltelijk wegvalt zonder school) te vergroten.

Dit alles kan een eerste stap om tot concrete acties te komen. Zoals bvb. een groepje ouders die besluiten om samen thuisonderwijs te organiseren en elkaar via dit portaal (FB of Webpagina) kunnen vinden en dan verder afspreken met elkaar. Er is heel wat informatie beschikbaar voor wat betreft thuisonderwijs en alternatieve educatie wat op deze pagina verzameld wordt. Er kunnen ook nieuwe vragen en uitdagingen opduiken omdat de situatie nu helemaal anders is dan voor de crisis. Er is verder een verschil tussen kleuters, lagere school en middelbare school. En er is ook een verschil qua wetgeving en schoolplicht tussen Nederland en België.

MOTIVATIE

WAAROM een eigen microschooltje en/of thuisonderwijs beginnen? Of een bijhorende vraag: Wat is uiteindelijk in wezen de bedoeling van een school(tje)?

• De Covid maatregelen op school zijn onmenselijk, (fysiek) schadelijk en zelfs traumatiserend.
• De testen en verplichte vaccinaties die op komst zijn, is iets wat je helemaal niet wenst voor je kind.
• De kinderen vandaag de dag zijn anders dan een paar generaties geleden. Hun behoeften, uitdagingen en leermogelijkheden zijn verschillend, de maatschappij verandert snel, een hoge mate van flexibiliteit is aangewezen.
• Elk kind is uniek en verdient een persoonlijke begeleiding toegespitst op haar/zijn eigen tempo, ritme en interesses, iets wat het regulier onderwijs niet kan geven.
• Jouw kind kan niet aarden in de 'systeemscholen' en heeft een specifieke aanpak nodig, of heeft een bepaald talent dat de nodige aandacht vraagt.
• Het regulier onderwijs is te eenzijdig en appelleert niet aan het totale wezen van een opgroeiende mens (geest, ziel en lichaam - denken, voelen, willen).
• Het regulier onderwijs biedt kwantiteit, maar niet altijd kwaliteit. Het biedt informatie en vaak propaganda, en daarom niet altijd waarheid en échte wetenschap (het scheppen van weten).
• Je wenst ook andere dingen te introduceren bij de kinderen, dingen die geen ruimte krijgen op klassieke scholen (meditatie, yoga, empathie, tuinieren, kunst, muziek, natuur, kokkerellen, bouwen,...).
• Steeds meer kinderen en jongeren zijn 'schoolmoe', de prestatiedruk is hoog, de competitiedrang is stressvol, de lessen vervelend, het vele huiswerk demotiverend, de klassen te groot, de leerkrachten uitgeblust, de omgeving vijandig (pestgedrag),...
• Je wilt als ouder zo dicht mogelijk en dagelijks betrokken zijn bij de opvoeding en bij het zien evolueren en opgroeien van je kinderen.
• De kinderen ontwikkelen makkelijker kwaliteiten als zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, creativiteit, vrijheidsgevoel, zelfmotivatie en soevereiniteit (afhankelijk van de ouders).

ONDERWIJS ALS INDOCTRINATIE TOOL

 

De benaming 'onderwijs' mag je letterlijk nemen. Op school worden de kinderen 'onder de wijsheid' gebracht. Vooral in de VS is het 'dumbing down' van de jongeren hallucinant in vergelijking met bvb. 100 jaar geleden, maar ook hier gaat het onderwijs zienderogen achteruit. Het lijkt er op dat 90% van de schoolsystemen als hoofdtaak hebben om gehoorzame, domme en gehersenspoelde 'werkunits' voort te brengen die de consumptie matrix in stand helpen houden en niet zelf meer kunnen nadenken, laat staan creatief hun eigen leven vormgeven. Leraar John Taylor Gatto schreef er vele boeken en artikelen over (waaronder het bekende 'Dumbing Us Down'). Hij stelt onomwonden dat de schoolsystemen niets anders zijn dan 'social engineering' instituten die alle creativiteit vakkundig de nek omdraaien. Hun bedoeling is eerder 'management van de kudde' in plaats van de kinderen ontwikkelen tot vrije, onafhankelijke en talentvolle genieën (wat in wezen perfect mogelijk is). Hij stipt onder meer deze 7 punten aan die we kunnen herkennen bij veel klassieke schoolsystemen (zowel bij privé- als overheidsscholen).

• Het standaard schoolonderwijs zaait verwarring bij de kinderen. Het presenteert een onsamenhangend geheel aan informatie die het kind moet onthouden om op school te kunnen blijven. Afgezien van de testen en examens, is deze programmering vergelijkbaar met die van de TV en het vult bijna alle 'vrije' tijd van de kinderen, ook al vanwege het vele dagelijkse huiswerk. Men ziet en hoort iets om het vervolgens weer te vergeten.
• Het leert het kind zijn of haar aansluiting bij de klas en school (leerlingen, leraren, regels, structuur) te accepteren en zo te conformeren aan een systeem waar het wellicht niet zelf voor kiest. 
  
• Het maakt kinderen onverschillig en onderdrukt hun natuurlijke nieuwsgierigheid. 
• Het maakt kinderen emotioneel afhankelijk van de goedkeuring door het gezag boven hen. 
• Het maakt kinderen intellectueel afhankelijk van deskundigen en autoriteiten die voor hen denken of die verkeerde en eenzijdige informatie verschaffen. 
• Het leert hen een soort van zelfvertrouwen wat voortdurend moet worden bevestigd door deskundigen en autoriteiten (en dat brengt hen een voorlopig zelfbeeld en een wankele eigenwaarde).
• De school maakt hen duidelijk dat ze altijd onder toezicht staan, altijd gevolgd worden en zich niet kunnen verstoppen, altijd verantwoording moeten afleggen. Vooral in de huidige tijd waar camera's, smartphone apps, on line onderwijs en strenge Covid maatregelen alle privacy, vrijheid en speelsheid wegnemen.

Wanneer we alles even op een rijtje zetten, komen we tot de conclusie dat het 'human management systeem' al heel vroeg ingrijpt in de levens der kinderen. Dit gebeurt via diverse methoden:

• Dumbing down 'onderwijs' met eenzijdige focus op cognitieve aspecten en vernietiging van de creativiteit. Dit zijn de 6 basis doelstellingen van de meeste onderwijs systemen (in de VS).

• De adaptieve functie. Het aanleren van vaste reactiepatronen op autoriteit waardoor het kritisch denken verdwijnt. Gehoorzaamheid en volgzaamheid.
• De integratie functie. De bedoeling is om de kinderen zo gelijk mogelijk te maken conform de geldende norm. Zulke mensen zijn 'voorspelbaar' en dus makkelijk inzetbaar als beroepsbevolking door de elite en hun vazallen.
• De richtlijn functie. De school bepaalt de eigen sociale rol van iedere student wat de loopbaan binnen het systeem helpt bepalen.
• De differentiërende functie. Na de 'diagnose' van hun sociale rol in de maatschappij worden de kinderen gesorteerd op hun toekomstige rol in de sociale machine.
• De selectieve functie. Gebaseerd op Darwin's natuurlijke selectie theorie (die trouwens fout is). De kinderen met slechte cijfers worden gelabeld zodat klasgenootjes hen als minderwaardig beschouwen. Dit is de kiem van het verdeel en heers spel op Aarde en van het onderscheid tussen sterke en zwakke mensen gebaseerd op toetsen, examens, cijfers en nutteloze kennis. Hierdoor ontstaat de overtuiging dat het leven een strijd is en dat er niet genoeg is voor iedereen.
• De propedeutische functie. Een kleine groep elite studenten wordt opgeleid om het volk te 'leiden' ten gunste van overheid en bedrijven. Een recent voorbeeld is prinses Elisabeth (16) van België die (betaald met belastinggeld van de onderdanen) naar een dure en exclusieve elite school in Engeland wordt gestuurd.

• Fake voedsel, additieven, junkfood, pesticiden, ggo's,...die allemaal een negatieve invloed op het bewustzijn en de hersenontwikkeling van opgroeiende kinderen hebben.
• Muziek, films, tv en videogames die fantastische brainwash instrumenten zijn om de kinderen bepaalde zienswijzen te laten downloaden in hun bewustzijn. Bijvoorbeeld de geweld/oorlog videogames bereiden de gamers voor om drones, raketten en afstandswapens te besturen als militair en om oorlog en doodslag als 'normale' menselijke bezigheden te aanvaarden. Veel muziek zit vol met satanische boodschappen, vrouwonvriendelijke woorden, ontspoorde seksbeelden, angstverhalen,...die gekoppeld aan de harde beats gericht op de 3 onderste chakra-vortexen ervoor zorgen dat kinderen en jongeren vakkundig geprogrammeerd worden met vieze en beperkende overtuigingen.
• Social media en smartphones houden de kinderen vast in een virtuele wereld waar ze hun verbinding met de natuur, de medemens en zichzelf verliezen.
• Vaccinaties en chemische medicijnen om hen te verzwakken en hen levenslang, chronisch ziek te maken.
• Ouders die overdag uit werken gaan en niet bij hun kinderen kunnen zijn tijdens de cruciale eerste 3 en eerste 7 jaar.

De Jezuïeten zeiden: ‘Geef mij een kind tot het zevende jaar en ik zal van hem maken wat ik wil’. Het is allemaal indoctrinatie, propaganda en brainwash. Gezien kinderen de toekomst zijn en de elite graag de status quo behoudt met henzelf aan de top en de massa als werkvee die hun systeem draaiende moet houden, is het uiterst belangrijk dat ze een gehoorzame, angstige en gehersenspoelde bevolking hebben. De sleutel voor een nieuwe samenleving ligt dan ook bij de nieuwe vormen van educatie die steeds meer opduiken en/of bij huiseducatie. 

DE COVIDSCHOLEN ALS BROEIHAARDEN VOOR ZIEKTE EN TRAUMA

Sinds vorig jaar zijn tal van nieuwe maatregelen van kracht in de systeemscholen die een ware en nooit geziene aanval betekenen op de kinderen en jongeren. Tal van wetenschappelijke artikelen, dokters en psychologen waarschuwen voor de gezondheidsrisico's en trauma's die de (nutteloze) maatregelen veroorzaken. Vooral de mondmaskers, het sociaal afstand houden en de quarantaine (voor gezonde mensen) zijn volstrekt te mijden en eigenlijk een vorm van mishandeling en gedragsmanipulatie. Ook de vaccinaties (tegen kinderziekten en Covid) betekenen een ware aanslag op kind en ouder. Er zit bijna niets anders op dan de kinderen uit school halen uit bescherming en/of protest en op zoek gaan naar alternatieven. Lees meer:

• Gezondheidsrisico's - De fysieke impact van de maatregelen. 
• Kinderen en Maatregelen - De psychologische impact van de maatregelen.
• Vaccinatie Info - Uitgebreide pagina over vaccins en vaccinatie.
• De Laatste Vrije Mensen - De Covid agenda en dictatuur en de (dodelijke) maatregelen uitgelegd. 

HUISEDUCATIE

 

In 𝗩𝗹𝗮𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿𝗲𝗻 geldt geen schoolplicht, wel leerplicht van 5 tot 18 jaar. De kinderen dienen dus te leren en dat kan op verschillende manieren. Het kan op school, ofwel op een erkende openbare school ofwel op een erkende privé school. Deze scholen worden gesubsidieerd door de staat. Maar het kan ook huisonderwijs zijn. Hier zijn 2 mogelijkheden: individueel huisonderwijs of collectief huisonderwijs. In het laatste geval wordt het onderwijs door een groepje ouders samen georganiseerd. Huisonderwijs ontvangt geen directe subsidies. Er zijn wel voorwaarden en ook 2 verplichte examens verbonden aan huisonderwijs. Bovendien komt er een onderwijsinspectie langs. Inhoudelijk moet het huisonderwijs gericht zijn op:

• ontplooiing van de persoonlijkheid, talenten en geestelijke en lichamelijke vermogens van het kind
• bijbrengen van eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijheid
• bijbrengen van eerbied voor de culturele waarden van het kind zelf en van anderen
• voorbereiding van het kind op een actief leven als volwassene. 
  

Werkwijze

• Vul de verklaring voor huisonderwijs in en stuur ze op via mail of post. Hier vind je meer uitleg. De leerplicht begint vanaf 5 jaar (derde kleuterklas). Huisonderwijs start bij het begin van het schooljaar. Maar je kunt in sommige gevallen ook overstappen tijdens het schooljaar, zie hier. Je kunt niet tegelijkertijd huisonderwijs geven en je kind school laten lopen.
• De leermiddelen (curriculum) die je gebruikt zijn vrij te kiezen maar je moet kunnen aantonen dat je lesgeeft. Lees meer hier.
• Er zijn 2 (gratis) examens. Men dient zich dan in te schrijven bij de examencommissie. Het eerste examen komt overeen met het einde van het basisonderwijs (zesde leerjaar, normale leeftijd 12 a 13 jaar), men kan 2 pogingen doen om te slagen en men kan dit examen afleggen vanaf de leeftijd van 9 jaar. Het tweede examen komt overeen met het secundair onderwijs, eerste graad (16 jaar). Geslaagd zijn, geeft ook recht op een diploma. Lees hier alle uitleg. Kinderen die ingeschreven zijn in een privéschool hoeven geen examens af te leggen.
• De overheid houdt toezicht op het huisonderwijs door middel van een inspectiebezoek. Dit wordt vooraf aangekondigd. De 2 inspecteurs nemen geen testen af.  De inspectie wil in de eerste plaats zien of het kind een evenwichtig aanbod van kennis en vaardigheden krijgt. Daarnaast willen ze ook een bepaalde evolutie zien. Bij een negatieve beoordeling volgt er na 2 maanden een tweede inspectie door 2 andere inspecteurs. Ook na een tweede negatieve beoordeling kun je verder huisonderwijs geven mits je de raadgevingen van de inspectie opvolgt. Lees hier de hele uitleg.
• Er is ook een verplichte medische controle, die kun je door het CLB of door je huisarts laten doen. 
• Dus, samenvattend.
  Optie 1. Je start met thuisonderwijs bij het begin van het schooljaar. Je dient een 'verklaring van huisonderwijs' in ten laatste op de derde schooldag van het schooljaar (dit moet elk jaar opnieuw). Een tussenkomst van het CLB is mogelijk, maar niet verplicht.
  Optie 2. Je start met thuisonderwijs tijdens het schooljaar. Je breng het CLB op de hoogte van je plannen. Indien het CLB binnen de 10 werkdagen geen gemotiveerd bezwaar indient, dan kun je starten met to.
  In beide gevallen zijn er twee inspecties tijdens de het hele schooltraject, dit gebeurt niet door het CLB maar door de Vlaamse onderwijsinspectie. Het CLB doet normaal het medisch onderzoek, maar je hebt het recht om een eigen dokter te kiezen (die moet je dan wel zelf betalen en de dokter moet alle onderzoeken doen die het CLB doet).
  

 Websites voor Vlaanderen:

° VZW Vereniging voor Huisonderwijzers Vlaanderen

° Huisonderwijs voor leerplichtige kinderen

° Lang leve leven, tips en inspiratie voor thuisonderwijs

° Thuisonderwijs, hoe begin ik er aan 

 

In 𝗡𝗲𝗱𝗲𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱 is het veel moeilijker. Thuisonderwijs wordt niet voorzien in de wet en de overheid voert een ontmoedigingsbeleid. Men verwacht dat elk kind (vanaf 5 jaar) ingeschreven wordt in een school. Niettemin kan men bezwaar aantekenen en een vrijstelling voor schoolinschrijving aanvragen. Maar in juni 2020 werd de wet aangepast waardoor het verkrijgen van een vrijstelling nog veel lastiger is geworden en er ook strikte voorwaarden zijn. De meest gebruikte motivatie om een vrijstelling te vragen is wegens de levensbeschouwelijke richting en achtergrond van het gezin (zoals godsdienstige overwegingen). Wegens de strikte voorwaarden worden ouders die thuisonderwijs willen geven min of meer in de illegaliteit gedwongen. Sommige ouders emigreren zelfs om toch in alle rust thuisonderwijs te kunnen geven.

𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲𝘀 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗡𝗲𝗱𝗲𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱:

 

° Thuisonderwijs 
° Thuisonderwijs.net
° Richtingbezwaar

° Stichting Christenen voor Onderwijsvrijheid

° Ik krijg thuis onderwijs

MICRO SCHOOL

Microscholen, een beproefd concept.

Wat is het?

• Het zijn onafhankelijke minischooltjes vaak opgestart door de ouders.

Wat zijn enkele kenmerken en voordelen?

• Kleine klasjes (vaak in het huis van iemand).
• Leerlingen van verschillende leeftijden werken samen om elkaar te ondersteunen (Montessori en Anastasia model).
• Persoonlijke en individuele begeleiding van elke leerling.
• Maximale flexibiliteit, de mogelijkheid om aanpassingen te doen volgens de behoeften van de leerlingen.
• De mogelijkheid om makkelijk uitdagingen te identificeren en nieuwe ideeën te implementeren.
• Is minder complex qua organisatie dan een grote school van 500 leerlingen.
• Teacher empowerment - microscholen kunnen docenten aantrekken die op zoek zijn naar meer autonomie in een klas.
• Een sterkere gemeenschapsvorming (vriendschapsrelaties zijn erg belangrijk voor de leerlingen, blijkt uit onderzoek).
• Kleinere schoolomgevingen versterken de banden tussen leerlingen, gezinnen en leerkrachten.
• Minder uitdagingen op vlak van allerlei voorzieningen (slechts 1 'klaslokaal' en 1 open ruimte nodig).
• Autonomie en onafhankelijkheid (het schooltje is vaak 'eigendom' van een groepje ouders en/of leraars).
• Democratisch leiderschap en bestuur.

Wat zijn enkele uitdagingen?

• Het vinden (en behouden) van (kwaliteits)leraren en mensen die hun talenten, kennis, expertise, creativiteit, vakmanschap, wijsheid,... willen delen met de leerlingen.
• Gebrek aan financiering om alle kosten te kunnen dekken.
• Een grotere werklast en druk op de ouders. 

Sociale contacten

Een uitdaging bij thuiseducatie en microschooltjes zijn (het mogelijke gebrek aan) sociale contacten en vriendschappen. Op school zijn er genoeg leeftijdsgenoten en mogelijkheden om een vriendenkring te hebben en 'erbij te horen'. Maar wat bij thuiseducatie? Wel, het hoeft helemaal geen probleem te zijn. Afgezien van de sociale media platformen on line, waar veel jongeren driftig gebruik van maken, zijn er tal van mogelijkheden afhankelijk van de leeftijd. In onderstaande artikelen staan er heel wat opgesomd: van sportclubs en muziekgroepjes tot speelpleinen en buurtactiviteiten en nog veel meer.

• Meestgestelde vraag bij thuisonderwijs: heeft je kind vrienden?
• Socialization: It's more than having friends
• 10 ways to help your homeschooler find friends 

Dit is een 9 stappen plan wat vaak wordt gebruikt bij het opstarten van microscholen. Maar ieder project is uniek en anders en men kan uiteraard een verschillende aanpak en werkwijze kiezen.

• Verbeelding. Hoe zou jij school heruitvinden mochten er geen beperkingen en grenzen zijn. Wat is allemaal mogelijk, wat voelt als de juiste weg, in samenspraak met leerlingen en ouders.
• Onderzoek de legale, wettelijke en administratieve kant rond de opstart, het bestuur en de uitvoering van een microschooltje (verschilt van land tot land). Bezoek andere micro-schooltjes ter inspiratie en lees de bestaande boeken over dit soort educatie. Bereid alles goed voor.
• Definieer de opzet en de niche van de microschool, wat zijn de visie, de grondslagen, de uitgangspunten. Maak een business plan, een mooie voorstelling (powerpoint, pdf) eventueel om medewerkers, sponsoring en (onvoorwaardelijke) steun aan te trekken.
• Creëer ergens een warme, gezellige en toegankelijke leerplek.
• Breng de financiering op orde, zoek manieren om fondsen en (geldelijke) steun te verzamelen (voor aankoop lesmateriaal, speelgoed, meubilair, loon, huur, verplaatsing, excursies, maaltijden,...).
• Stel een model op voor de school, een curriculum qua aanpak en afspraak (bvb. het Sudbury model).
• Vind en verzamel de ouders en leerlingen die willen aansluiten en meedoen, de 'tribe' die zich enthousiast voelt en gelijkgestemd is.
• Begin de microschool, maar begin klein (slechts enkele leerlingen).
• Wordt het schooltje groter na verloop van tijd dan kunnen ook extra medewerkers aangetrokken worden. 
  

De vier peilers die van belang kunnen zijn bij het opstarten van een microschooltje en die wat voorafgaand onderzoek vereisen.

 1. Administratie

• Dit gaat over de juridische kant, namelijk de wetten, plichten en regels betreffende thuiseducatie en het starten van microschooltjes.
• Er is hier een verschil tussen België en Nederland.
• In België is thuiseducatie zonder meer toegestaan maar gebonden aan enkele voorwaarden waaronder 2 examens en enkele inspecties.
  
• In Nederland is thuiseducatie niet zomaar toegestaan, men dient een schoolvrijstelling in te dienen en een richtingsbezwaar te claimen.
• Boekhouding bijhouden kan somtijds nodig zijn.
  
• Onderwijs inspectie voorbereiden.
  
• Verzekeringen afsluiten.
• Indien het microschooltje wat groter wordt en wellicht een blijvend project kan overwogen worden om een VZW of Stichting op te richten.

2. Financiering (opstart en werking)

• Dit gaat over de financiële kant van gedeelde thuiseducatie in microschooltjes.
• Zelfs indien de kinderen opgevangen worden in het huis van een ouder, dan blijven er nog kosten die kunnen gedeeld worden door alle ouders samen.
  
• Zoals verwarming, elektriciteit, inrichting, benodigdheden, eventueel verzekeringen, verplaatsingen, maaltijden,...
• Het kan goed zijn om een businessplan op te maken.
• Enkele mogelijkheden tot financiering: eigen geld van de ouders (maandelijkse bijdrage), sponsoring, crowdfunding, activiteiten organiseren,..

3. Accomodatie

• Dit gaat over alles wat komt kijken bij het aanbieden van thuisonderwijs qua inrichting en aanbod en wat kan helpen om een goede dagelijkse werking te garanderen.
• Er is vooreerst een plaats nodig, dit kan het huis van een ouder zijn of een ander lokaal.
• Er zijn boeken en lesmateriaal nodig en dingen als speelgoed, knutselgerief, muziekinstrumenten,...er is wellicht ook meubilair nodig.
• Dingen om de dagelijkse werking te garanderen (maaltijden, verplaatsingen,..).

4. Curriculum of leermethode

• Dit gaat over de keuze van een bepaalde educatie methode.
• De 3 vorige basispijlers zijn voor alle microschooltjes min of meer gelijk, maar de educatiemethode kan verschillen van project tot project.
• Die is afhankelijk van wat de ouders en kinderen samen kiezen en is flexibel.
• BELANGRIJK: bepaal vooraf de leermethode en visie van het microschooltje (samen met ouders en kinderen). Dit vraagt tijd, overleg en veel gesprekken, maar zonder duidelijke visie en leerplan wordt de uitdaging en het risico op falen veel groter. Dit helpt ook om nieuwe ouders in te lichten en de juiste mensen aan te trekken.
  
• Er zijn vele leermodellen en educatie methoden waar men uit kan kiezen en kan combineren: unschooling, Sudbury, bosklassen, ervaringsgericht, Freinet, Montessori, Steiner,...  
• Er zijn ook vele on line cursussen en educatie websites.
• Er zijn uitwisselingen tussen de verschillende microschooltjes in het land (steun, hulp, inspiratie, afstemming) en met de ouders en groeperingen die reeds thuisonderwijs geven.
• Het kan ook dat er een overkoepelende organisatie komt die de microschooltjes verenigt (net zoals bij het thuisonderwijs reeds bestaat).
• Men kan ook kiezen of men al dan niet rekening houdt met de eindtermen die de onderwijs instanties opleggen.

Info

• Establishing your Microschool
• Introduction to Microschools 
• Designing a Microschool
• Map out your Microschool in 6 easy steps 
• Wiki Microschool
• How to start a Microschool
• Why and how to open a Microschool  
• How to start homeschooling in a Microschool 
• Seven steps to opening your Microschool (PDF) 

 

CURRICULUM

 

Hier worden kort enkele mogelijke leermethoden toegelicht.

1. SUDBURY

De Sudbury Valley school werd in 1968 in Framingham (VS) opgericht door Daniel Greenberg, Mimsy Sadofsky en Hanna Greenberg. Greenberg streefde naar een rechtvaardig schoolsysteem wat psychologisch comfortabel en uitnodigend is voor de leerlingen. Daarbij zou het volledig zelfregulerend zijn met het leven zelf als primaire, educatieve bron.

Hoewel er niet echt een formele definitie voor het Sudbury model bestaat, zijn er over de hele wereld tientallen initiatieven die zich door Sudbury laten inspireren. Sommigen noemen het ook democratisch onderwijs. Toch kunnen we enkele kernwaarden en uitgangspunten definiëren. De basisideeën zijn:

• De opvoedkundige overtuiging dat kinderen extreem goed zijn in de belangrijkste tools die ze als volwassen mensen nodig zullen hebben, met name dingen als creativiteit, verbeelding, alertheid, nieuwsgierigheid, bedachtzaamheid, verantwoordelijkheid en oordeelsvermogen. Wat kinderen missen is ervaring, en die kan worden opgedaan wanneer volwassenen de leerlingen op een open manier begeleiden.
• De socio-politieke overtuiging dat het hebben van volledige democratische rechten in de kindertijd de beste manier is om als volwassene comfortabel te functioneren binnen een democratische gemeenschap.

De fundamentele uitgangspunten van het Sudbury model zijn eenvoudig:

• Alle mensen zijn van nature nieuwsgierig.
• Het meest efficiënte en diepgaande leerproces vindt plaats wanneer de leerling er zelf mee begint en er zelf naar streeft.
• Alle mensen zijn creatief wanneer ze hun unieke talenten mogen ontwikkelen.
• Het mengen van de verschillende leeftijden onder de leerlingen bevordert de groei van alle leden van de groep.
• Vrijheid is essentieel voor de ontwikkeling van persoonlijke verantwoordelijkheid.
• Leren is een natuurlijk bijproduct van alle menselijke activiteit.

Concreet betekent dit:

• De leerlingen nemen zelf de volledige verantwoordelijkheid voor hun eigen educatie.
• De school wordt bestuurd via een directe democratie waarin leerlingen en volwassenen gelijke inspraak hebben.
• Iedereen wordt gelijk behandeld en er is geen ander gezag dan datgene wat door de groep samen gekozen en aangeduid wordt.
• De leerlingen gebruiken hun tijd zoals ze dat zelf willen, en leren als een bijproduct van de gewone ervaring (in plaats van door middel van studiewerk)
• Er is geen vooraf vastgestelde onderwijs syllabus, geen leerplan of gestandaardiseerd onderwijs.
• De beoogde cultuur binnen de school omvat volgende kernthema's: vrijheid, vertrouwen, respect, verantwoordelijkheid en democratie.

Democratische scholen, ook wel avontuurlijk onderwijs genoemd.

Nederland

° Democratisch Onderwijs Algemeen
° Iederwijs Algemeen
° DOE - Democratisch Onderwijs Eindhoven
° Aventurijn (Loenen) 
° Libertad (Breda)
° Avonturis (Roosendaal) 
° LIFE! (Landsmeer)
° De Ruimte (Soest) 
° LOS (Deurne)
° De Tijd en Ruimte (’s-Hertogenbosch)
° makED (Leiden) 
° De Vallei (Driel)
° Nova Vita (Maastricht)
° De Vrije Ruimte (Den Haag)
° Plan B (Stadskanaal)
° De Vuurvlinder (Nieuw Buinen)
° Vivere (Rotterdam)
° Guus Kieft (Amstelveen)

Vlaanderen

 

° Sudbury Gent (GESTOPT)
° Natuurschool Vlaamse Ardennen (GESTOPT)
° Orvita (Gent)
° Kleuterschool Hoeven (Kasterlee)

UK en VS (3 hele bekende)

° Summerhill
° Sands
° Sudbury Valley School(VS)

2. UNSCHOOLING

Kinderen leren eigenlijk voortdurend. Ze leren van mensen, dieren, planten, plaatsen, interacties, communicaties, uitwisselingen,...De dagelijkse ervaringen zelf zorgen voor de leermomenten. En gezien elk kind uniek is, kan men bij unschooling spreken over een heel persoonlijk leerproces wat uniek is voor elk kind en ook aangepast aan zijn/haar tempo, interesses, talenten en mogelijkheden. Bij 'unschooling' zijn er geen formele leerplannen noch klassieke onderwijssystemen als basis, er zijn ook geen testen, beoordelingen of huiswerk. De leerling kiest telkens zelf de dagelijkse activiteiten, ervaringen en educatiemogelijkheden en leert door de natuurlijke levenservaringen.
Want écht leren kan pas als een kind er open voor staat, er interesse in heeft en er klaar voor is. Het leven zelf is dus de leerschool en de aanzet tot leren vind men bvb. in spel, huishoudelijke taken, persoonlijke interesses en nieuwsgierigheid, stages en werkervaring, reizen, boeken, keuzevakken, familie, mentoren, sociale interactie, de natuur, musea, ambachten,...Het verschil met de klassieke thuiseducatie is vooral dat er bij unschooling geen vast curriculum (leermethode, leerstof, opleiding) wordt gevolgd. De kinderen worden aangemoedigd tot het verkennen van allerhande activiteiten, in de overtuiging dat hoe persoonlijker het leren is, hoe meer betekenis en motivatie er kan uitgehaald worden.

De redenen om te kiezen voor unschooling kunnen divers zijn, maar veel ouders hebben moeite met het klassieke schoolaanbod gericht op prestatie, concurrentie en beoordeling. Door deze eenzijdige focus komen het vrije spel, de aangeboren nieuwsgierigheid, de diepgevoelde interesse, de aanwezige talenten en de natuurlijke ontwikkeling van een kind in het gedrang. En het belang van vrij spelen kan en mag niet onderschat worden. Einstein zei het al: 'Spel is de hoogste vorm van onderzoek'. En vele onderzoeken bevestigen dat het vrije (ogenschijnlijk doelloze) spel cruciaal is voor een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling. Al spelend leren de kinderen zelf oplossingen bedenken, onderhandelen, emoties verwerken. 

Hoe kun je als ouders unschooling aanbieden en de kinderen laten leren vanuit echte interesse en intrinsieke motivatie. De focus ligt op het creëren van de ruimte, vrijheid, mogelijkheden en sociale contacten en inspiratiebronnen die de bedding bieden om te leren. Denk dan aan een ruim aanbod aan materialen, knutselgerief, creatieve mogelijkheden,... en aan boeken, tutorials, websites,... waar men informatie kan vinden over het onderwerp waar het kind meer over wil weten. Daarnaast zijn er ook de 'field trips' en 'world schooling', wellicht 2 van de mooiste vormen van unschooling. Bij field trips gaan de kinderen een dagje in de natuur spelen, op museumbezoek of maken een treinreis naar een boeiende bestemming. Bij world schooling vertrekt het hele gezin gewoon op een lange (wereld)reis en maakt onderweg kennis met vele landen, culturen, talen, beroepen, mensen en plaatsen. 

 

Dit zijn nog 11 tips (zie link voor meer uitleg):

• Er zijn evenveel manieren om aan unschooling te doen dan als er kinderen en ouders zijn, elk proces/project is uniek.
• Unschooling vereist heel veel tijd om te spelen, ontdekken, creëren, denken, dagdromen,...
• Unschooling betekent NIET dat er geen routine is.
• Unschooling betekent NIET dat de ouders niks hoeven te doen en/of alles zomaar toelaten.
• De kinderen zullen nood hebben aan een periode van ontschoolen, namelijk afkicken van hun vorige schoolleven (reken op 1 maand per afgelegd schooljaar).
• Ook de ouders zullen een periode nodig hebben om te ontschoolen en in te tunen op de nieuwe aanpak.
• En ook grootouders en goeie vrienden kunnen daar nood aan hebben (of soms ook niet, afhankelijk van hun interesse en betrokkenheid).
• Unschooling is een persoonlijke beslissing van elk gezinslid, sommige kinderen willen geen unschooling maar willen liever naar de 'gewone' school.
• Als ouder blijft het een voortdurend leerproces en evenwichtsoefening tussen vrijheid geven en de kinderen stimuleren en in het reine komen met je eigen verwachtingen en angsten.
• Het kan voorkomen dat de kinderen ook andere activiteiten (zoals sport) en gevestigde structuren beginnen in vraag te stellen en afhaken.
• Het kan voorkomen dat de kinderen liever omgaan met leeftijdsgenoten en volwassenen die ook een 'unschooling mindset' hebben.

° 11 easy to follow tips for unschooling

° Unschooling gezin

3. CANADESE NATUURSCHOOL

Er zijn geen schoolboeken, geen gebouwen en de kinderen kunnen elke dag in bomen klimmen. Of het nu regent of waait, ongeacht het seizoen, de 80 studenten (van kleuters tot pubers) zijn altijd buiten in de natuur. De kinderen klagen niet over de regen. "Gewoon regenkledij aandoen", zeggen ze. Zelfs na drie weken buiten in de regen en kou? "Oh, daar houden we niet van", geven sommige kinderen toe. Zouden ze dan liever een klaslokaal hebben? "Zeker niet!"

Een schooldag begint met het installeren van de openlucht klas met dekzeilen en iedereen helpt mee, want 'het versterkt de gemeenschapsvorming'. Er is ook geen schoolbel, de gemeenschap verzamelt zich elke ochtend (en na de pauzes) op het geluid van de trommel. Dan wordt ook het programma van de dag besproken. Alle kinderen en alle leeftijden zijn gemengd en helpen elkaar en iedereen krijgt de ruimte om in zijn of haar eigen tempo te evolueren. "We zijn als een gezin, en we zijn zo dichtbij dat de kleintjes niet bang zijn, en dat we hen kunnen helpen", zegt Cassie, een van de grotere kinderen.

"De ouderen zorgen natuurlijk voor de kleintjes. Er is veel minder pestgedrag wanneer kinderen op anderen letten. Dat is het belangrijkste aspect voor mij" aldus moeder Sarah Blair. Sarah heeft drie kinderen. Haar oudste probeerde ook een conventionele school, maar is nu blij dat hij terug kan keren naar de natuurschool. Sommige elementen doen denken aan traditionele scholen zoals schoolborden en (waterbestendige) notebooks, maar de manier waarop kennis wordt overgedragen is wel verschillend en net omgekeerd. "We beginnen namelijk met kennis en ideeën en van daaruit zoeken we naar geletterdheid en rekenvaardigheid", aldus lerares Michelle.

Wiskunde, schrijven en de natuur- en menswetenschappen zijn van nature geïntegreerd in alle activiteiten. "De kinderen leren met hun hele lichaam, geest, hart en ziel" zegt leraar Ola Cholewa. Leren door te spelen, dat is de sleutel. De kleintjes genieten ervan om hun 'stenenwinkel' te beheren. Dit initiatief verheugde Christophe Moreno, een accountant wiens twee dochters naar de natuurschool gaan.
"Zo leren de kleintjes niet alleen de basis van wiskunde, maar ook de handel, de uitwisseling, de waarde van dingen", zegt deze vader wiens zorgen over het leren van wiskunde in een paar maanden zijn verdwenen.

De natuur maakt deel uit van de gemeenschap. "We leren om een stap terug te zetten zodat de natuur ons dingen kan leren. De natuur is onze hoofdleraar" volgens leraar Dave Godfrey. Hier krijgen kinderen zelfzekerheid en vertrouwen in zichzelf. "Ik had niet verwacht dat ze zo vaak zo autonoom zouden zijn" geeft adjunct directeur Randy Bates toe. Larissa, een van de leerlingen uit groep 7, heeft een overduidelijke liefde voor de natuur. "Wanneer je naar een boom kijkt, is dat niet alleen maar een boom. Het is een levend wezen dat je elke dag ontmoet. Het is dus belangrijk om hem te waarderen" aldus Larissa. De studenten bedanken degenen die hen hebben toegestaan om een bepaalde plek te gebruiken door de invasieve planten te verwijderen. De school verandert elke drie maanden van locatie om de ecologische voetafdruk te verkleinen.

"Ik wilde echt dat mijn zoon naar deze school ging omdat ik wil dat hij iemand wordt die in contact staat met de natuur en die goede beslissingen kan nemen", zegt Marnie Wu, de moeder van Donovan die speciaal emigreerde uit Texas om haar zoon naar deze school te kunnen sturen. Er is een wachtlijst van 200 kinderen.

° Environmental School Project
° Found in the Forest (Full Movie) 

4. CHARLOTTE MASON - LIBERALE EDUCATIE

Charlotte Mason (1842-1923) was een Engelse onderwijzeres en hervormster van de educatie in de 19e eeuw. Enkele van haar speerpunten (die waren erg revolutionair voor de 19e eeuw), men spreekt ook over 'liberale educatie':

° Een kind is een (volledig) persoon met alle niveaus en lagen van een volwassene.
° Het belang om de kinderen eerst goede gewoonten aan te leren.
° De eerste 6 jaar zijn er geen lessen noch school, de kinderen zijn thuis en spelen in de warme omgeving van het gezin.
° Ze spreekt over 'atmosfeer', het belang van de omgeving waar het kind in opgroeit en waar goede gewoonten makkelijk aangeleerd kunnen worden door motivatie en herhaling.
° De lessen zijn kort, maximaal 15 minuten voor de eerste graden, maximaal 45 minuten voor de oudere graden. Zo blijft de focus en aandachtsspanne optimaal.
° Op die manier kun je heel veel onderwerpen aanbrengen aan de kinderen en merken wat hun interesses zijn.
° Het gebruik van 'levende boeken', geen droge en saaie leerboeken maar meeslepende en bezielde boeken geschreven met passie en expertise door inspirerende schrijvers.
° Ook het hele academische gedeelte van de educatie is gebaseerd op 'levende methodes', men leert van echte voorbeelden, men leert van het leven zelf.
° De kracht van vertellen. De kinderen vertellen in hun eigen woorden de verhalen en (levens)lessen na, wat dan het analytische denkvermogen stimuleert.
° Kunst en muziek zijn erg belangrijk bij de ontwikkeling en educatie.
° De kinderen dienen zo veel als mogelijk buiten te zijn en te spelen (vooral jonge kinderen) en op ontdekkingstocht te gaan in de natuur (elke dag minimaal enkele uren).
° Alle kinderen verdienen gelijk respect en aandacht ongeacht ras, geloof of sociale afkomst.

Websites: Charlotte Mason (NL)  --- Charlotte Mason (ENG) ---  Charlotte Mason Methode (ENG)

Quotes:

"Self-education is the only possible education; the rest is mere veneer laid on the surface of a child's nature."

"The question is not, -- how much does the youth know, when he has finished his education -- but how much does he care? And about how many orders of things does he care? In fact, how large is the room in which he finds his feet set? And, therefore, how full is the life he has before him?"

"Let children alone… the education of habit is successful in so far as it enables the mother to let her children alone, not teasing them with perpetual commands and directions – a running fire of Do and Don’t; but letting them go their own way and grow, having first secured that they will go the right way and grow to fruitful purpose."

 

5. MARIA MONTESSORI

Maria Montessori (1870-1952) was een Italiaanse pedagoog en de eerste vrouwelijke arts in Italië. De kern van haar pedagogie is samen te vatten in één zin: 'Leer mij en help mij om het zelf te doen'. Wat in feite betekent dat het kind zichzelf leidt naar volwassenheid en daarbij wordt ondersteund door de begeleiders. Elk kind heeft een aangeboren drang tot zelfontwikkeling. Educatie heeft tot doel om de behoeften van het kind te onderkennen en daarop in te spelen door de juiste omgeving en materialen aan te bieden. De cruciale vraag is: 'Hoe hou je het innerlijke vlammetje van nieuwsgierigheid en creativiteit in een kind brandend tot aan het volwassen leven?' Belangrijk daarbij is observatie. De begeleider observeert het kind en leert het kind echt kennen. Waar toont het interesse in? Wat heeft een kind echt nodig? De klasjes (of de thuisomgeving) zijn mooi, vol natuurlijke materialen, aangepast aan de kinderen en bieden een stimulerende omgeving. Spelen wordt gezien als een belangrijke factor, spelen is de manier waarop kinderen leren en 'werken' aan hun eigen ontwikkeling. Het persoonlijk contact tussen begeleider en kind speelt een belangrijke rol, er moet een vertrouwelijke en vriendelijke sfeer zijn. Enkele kenmerken van Montessori educatie.

° Gevoelige periode
Elk kind is actief, nieuwsgierig en leergierig en heeft een aangeboren drang om zich te ontwikkelen.  Die ontwikkeling verloopt in verschillende fasen met telkens specifieke leergebieden. Het kind kan zich binnen dat ontwikkelingsgebied en tijdens die tijdsfase heel intensief ontwikkelen. Dit noemt men een 'gevoelige periode' en de leerkrachten maken er maximaal gebruik van. Zij bieden in elke fase specifieke materialen en een passende leeromgeving aan.
 ° Voorbereide omgeving
Alle klassen zijn doelbewust ingericht als een voedende werkomgeving voor een bepaalde leeftijdscategorie. Daarin zijn weloverwogen prikkels aanwezig, die het kind uitdagen om dingen aan te pakken en uit te proberen. De leeromgeving moet voortdurend blijven prikkelen en uitdagen waardoor de werkomgeving en de beschikbare materialen gedurende het jaar regelmatig veranderen.
° Vrijheid
Er is veel vrijheid binnen een bepaalde begrenzing. Er worden diverse activiteiten aangeboden, bijvoorbeeld tijdens individuele lesjes of groepslessen. Daarnaast hebben leerlingen alle vrijheid om zelf te bepalen met welke materialen en leermiddelen ze werken, en wanneer ze dat doen en hoe lang.
De leerkracht observeert wel voortdurend de keuze van de leerlingen. Als een kind (te) eenzijdig kiest en daardoor niet zijn eigen capaciteiten en mogelijkheden ten volle ontwikkelt, kan bijsturing plaatsvinden.
° Heterogene groepen
In een klas zitten kinderen met verschillende leeftijden bij elkaar. Hierdoor kunnen zij van elkaar leren en elkaar helpen. Montessori scholen hebben drie bouwen: onderbouw (4-6 jaar), middenbouw (6-9 jaar) en bovenbouw (9-12 jaar).
° Materialen
Men gebruikt veel duurzame materialen, die oorspronkelijk door Maria Montessori zijn ontwikkeld. In al het materiaal staat één eigenschap centraal. Wanneer een kind bijvoorbeeld met een bepaald materiaal optelsommen maakt, wordt er niet ook nog eens een beroep gedaan op andere vaardigheden. Kinderen kiezen aan het begin van de dag het materiaal waarmee ze die dag willen werken. Dat doen ze soms individueel, soms in kleine groepjes. Gedurende de dag observeert de leerkracht hun activiteiten. Als die vindt dat een kind behoefte heeft aan specifiek materiaal of aan begeleiding dan wordt dat voorzien.
° Zelfcorrectie
Veel leermiddelen en ontwikkelingsmaterialen bevatten de mogelijkheid van ‘controle van de fout’. Dat wil zeggen: als een leerling een fout maakt, merkt hij dat direct. Hij heeft geen volwassene nodig om hem op zijn fout te wijzen (iets wat het zelfvertrouwen kan schaden). Het kind leert van zijn eigen fouten. Ook corrigeren de leerlingen vaak hun eigen werk, bijvoorbeeld met behulp van een antwoordkaartblad. 

° What is Montessori education?

° Montessori at home

A.L.I.V.E. PROJECTEN

Er zijn ondertussen meer als 40 projecten opgezet door ouders die eventueel kunnen uitgroeien tot echte microschooltjes. Op deze spreadsheet vind je de contactgegevens (na goedkeuring van de aanvraag). Er is ook een kaart beschikbaar en een Discord groep. Hier is een kleine selectie (er komen steeds nieuwe projecten bij). 

 

VLAANDEREN

 

° Provincie Antwerpen: projectgroepjes in Lier, Boechout, Heist-op-den-Berg, Balen, Mol, Turnhout, Schilde, Welcherderzande, Aarschot, Arendonk, Kasterlee,...

° Provincie Oost-Vlaanderen: projectgroepjes in Ronse en Horebeke
° Provincie West-Vlaanderen: projectgroepjes in Oostende en Roeselare

° Provincie Vlaams Brabant: projectgroepjes in Tielt-Winge en Diest
° Provincie Limburg: projectgroepjes in Engsbergen en Neerpelt
° Bosschooltjes in Mol, Beringen en St Pieters Woluwe
° Terreinen voor natuurschool in Wachtebeke, Lommel en Retie

° Democratische school Orvita in Gent
° Mobiele microschool in Wervik

 

NEDERLAND 

° Provincie Zeeland: projectgroepje in Serooskerke Schouwen
° Provincie Noord Brabant: projectgroepje in Oostelbeers

DOCUMENTATIE

RESOURCES

° KlasCement - Leraren delen lesmateriaal en -inspiratie: gratis lesmateriaal voor alle leeftijden en vakken en makkelijk doorzoekbaar op lesonderwerp.
° Khan Academy - Een non-profit organisatie die een innovatief en uitgebreid leerplatform gratis ter beschikking stelt.
° Kleuter Universiteit - Thematische projecten voor kleuter leerkrachten.

 

BLOGPOSTS TER INSPIRATIE

 

° Kinderen en Covid maatregelen

° Natuurlijk ouderschap

° Bewust ouderschap

° 2000 kusjes per dag

° Integraal ouderschap

° Deense bosklassen
° Zevenjaarsperioden
° Het Finland schoolsysteem

° Kids' Skills

° John Taylor Gatto
° Micro School
° Thuisonderwijs

 

° Zie ook de Huiseducatie Serie op de Anastha Aurora blog

BOEKEN

 

° Leren van binnenuit - Fred Korthagen & Bram Lagerwerf - Kwaliteit en inspiratie in het onderwijs.

° Levenslessen van meester Kanamori - Toshiro Kanamori - Als één kind niet gelukkig is, is niemand gelukkig.

° De eigenwijze kikker - Hilde Van Bulck - Het geheim van lesgeven en opvoeden.
° Ik was een schaap - Jef Staes - Pleidooi voor ingrijpende veranderingen in de organisatie van het onderwijs.
° Kinderen met een boodschap - Linda van Hulsen - Hooggevoelige kinderen zijn wijs voor hun leeftijd en hebben daadwerkelijk iets te vertellen.

° Nieuwetijdskinderen - Carla Muijsert-van Blitterswijk -  De kinderen van deze tijd zijn 'anders'.  Ze maken ons duidelijk dat ze eerder vanuit hun intuïtie dan vanuit een verstandelijk beredeneren leven en dat ze zich heel bewust zijn van zichzelf. 

° Ieder kind in z'n eigen kracht - Carla Muijsert-van Blitterswijk - Het menselijk bewustzijn evolueert zo snel, dat kinderen fundamenteel anders in elkaar zitten dan volwassenen.

° Kinderen bewust (op)voeden - K.M.W. Janssen - Holistische benadering van een nieuwe generatie kinderen.
° De veilige klas - Sura Hart - Inspireren en leren.
° Leven zonder school - Freddy Bonnu - Een pleidooi om het leren te ontscholen.
° Het hoog sensitieve kind - Elaine N. Aron - Help je kind op te groeien in een wereld die hen overweldigt.
° De vrijheid van de Sudbury school - Daniel Greenberg - 35 jaar ervaringen en inzichten.
° De gids over beelddenkende kids - Sandra Kleipas - Over kinderen die in beelden denken.
° Peter Gray - Free to Learn -  Spelen is de belangrijkste manier hoe kinderen leren, problemen oplossen, leren omgaan met anderen en veerkrachtig in het leven staan.

° Marshall Rosenberg - Geweldloze Communicatie - Basiswerk en verplichte lectuur voor iedereen.

° Marshall Rosenberg - Geweldloos communiceren, hoe doe je dat -  Praktische training in het toepassen van principes van Geweldloze Communicatie. 

° Marshall Rosenberg - Levenverrijkend onderwijs -  Geweldloze Communicatie helpt scholen om prestaties te verhogen, conflicten te verminderen en relaties te verbeteren

° Thomas Gordon - Luisteren naar kinderen - De Gordonmethode is gericht op luisteren naar het kind en duidelijk communiceren op basis van gelijkwaardigheid en respect. 

° Kids' Skills - Ben Furman - Kids Skills is een speelse, praktische benadering voor het oplossen van moeilijkheden waarmee kinderen worden geconfronteerd. Centraal staat één heel belangrijk idee: praktisch alle problemen kunnen worden opgevat als vaardigheden die nog ontwikkeld moeten worden.

° The Unschooling Handbook - Mary Griffith -  How to use the whole world as your child's classroom.
° Unschooled - Kerry McDonald - Raising curious, well-educated children outside the conventional classroom. 

° The Unschooling Unmanual - Jan Hunt - Nurturing children's natural love of learning. 

° Sandra Dodd's Big Book of Unschooling

° Home Grown - Ben Hewitt - Adventures in parenting off the beaten path, unschooling, and reconnecting with the natural world.
° Guerilla Learning - Grace Llewellyn -  How to Give Your Kids A Real Education With Or Without School.
° Learning all the time - John Holt - How small children begin to read, write, count, and investigate the world, without being taught.

° Free to learn - Peter Gray - Why unleashing the instinct to play will make our children happier, more self-reliant and better students for life.

° Ivan Illich - Deschooling Society - Invloedrijk boek met radicale ideeën over educatie en scholen.

° Creating Learning Communities - Ron Miller - A landmark book that brings together a wealth of real-world information and innovative theoretical thinking on the present and future state of education.

° How to raise an amazing child - Tim Seldin - The Montessori way to bring up confident, caring children.
° Montessori learning in the 21st century - M. Shannon Helfrich - A guide for parents and teachers.
° Project Based Homeschooling - Lori McWilliam Pickert - Mentoring self-directed learners. Project-based homeschooling combines children's interests with long-term, deep, complex learning.

° Understanding Waldorf Education - Jack Petrash - Teaching from the inside out. 

° Waldorf Resource Guide - Kitka Hilmar-Jezek - The Ultimate Guide to Waldorf Resources for Homeschoolers.

BELANGRIJKE PERSONEN

° John Taylor Gatto - Amerikaanse leraar en schrijver bekend vanwege zijn kritiek op het standaard schoolsysteem. Basiswerken: Dumbing Us Down en The Underground History of American Eductaion

° John Holt - Amerikaanse opvoeder en pionier en fervent voorstander van huiseducatie en unschooling. Introductie: The Education of John Holt.

° Friedrich Fröbel - Duitse opvoeder uit de 19e eeuw die wees op het belang van spel, beweging en natuur bij de ontwikkeling van kleuters.
° Charlotte Mason - Engelse opvoedster die van grote invloed was en is op de huiseducatie beweging.
° Jean Piaget - Zwitsers psycholoog die de cognitieve psychologische ontwikkeling van kinderen bestudeerde en daar een uitgebreide visie over neerschreef.
° John Dewey - Belangrijk Amerikaans pedagoog en filosof onder meer bekend voor zijn idee van progressieve educatie .
° Maria Montessori - Italiaans pedagoog bekend voor het Montessori onderwijs waar men de vrije ontwikkeling van de werkzaamheid van het kind wil toelaten. Het kind is de meester.

° Célestin Freinet - Franse onderwijzer en grondlegger van de ervaringsgerichte Freinet scholen.

° Rudolf Steiner - Duits filosoof, schrijver, esotericus en grondlegger van de Antroposofie die een compleet uitgewerkte en goed onderbouwde pedagogie ontwikkelde waar een harmonische ontwikkeling van hoofd, hart en handen voorop staat.

WEBSITES & THUISONDERWIJS BLOGS

 

° Van alle markten thuis - Hoe 5 kinderen opgroeien zonder school
° Gewoon Wij - Gezin van 7 geeft thuisonderwijs
° Ik krijg thuis onderwijs - Nederlands gezin van 5
° Learn from the heart - Blogs, artikelen, interviews, video’s en tips over onderwijs thuis
° Thuisblijfmama - Gezin met 3 kinderen
° Leven zonder school - Een blog over thuisonderwijs
° De miniklas - Een blog over thuisonderwijs
° Juf Anke - Inspiratie voor kleuters

° Levenverrijkend onderwijs - Gebaseerd op geweldloze communicatie van Marshall Rosenberg.
° Microschool builders - Mara Linaberger begeleidt microschool projecten - gratis E-book en video's
° Homeschool on - Huiseducatie door gezin van 5 - Cursussen  

° The home school mom - Uitgebreide site met veel info (VS based)

° Sandra Dodd - Uitgebreide site van een homeschool moeder (UK based)

SOCIAL MEDIA

° (Tijdelijk) Thuis Onderwijs - Facebook privé groep NL
° Nederlandse Vereniging voor Thuisonderwijs - Facebook openbare groep NL
° Thuisonderwijs - Facebook openbare groep NL
° Learn from the heart - Facebook openbare groep - Unschooling NL

° Vereniging voor Huisonderwijzers Vlaanderen - Facebook openbare groep BE

° Thuisonderwijs Gent, leren doe je overal - Facebook openbare groep BE

° Thuisonderwijs Luca - Facebook persoonlijke blog BE
° Thuisonderwijs met de meisjes - Facebook persoonlijke blog BE
° Thuisonderwijs Peperzand - Facebook persoonlijke blog BE
° Teachers for Freedom - Facebook Covid Protestgroep
° Vrij Ademen op School - Facebook Covid Protestgroep

 

ARTIKELEN

 

° Kids' Skills Methode - Handige PDF met uitleg (5 pag.)
° Kids’ Skills Methode - Geen probleemoplossing maar vaardigheidstraining
° Haal de wereld binnen met thuisonderwijs  - Tijdschrift over natuurlijk ouderschap.

° Ivan Illich - Ontscholing van de maatschappij - Nederlandse samenvatting van het boek.

° Why schools don't educate - John Taylor Gatto

° 50 Reasons people choose to Homeschool

° Homeschooling in a Permaculture Village - Thuiseducatie op een ecodorp, beter kan bijna niet.

 

FULL MOVIES / DOCU'S

° Etre et Devenir - Clara Bellar (01:39:00) - Clara reist door 4 landen en ontmoet gezinnen die 'ontschoolen'. (Rent)
° School Circles (01:28:00) - Een inkijk in de werking van 5 Nederlandse democratische scholen met sociocratie. (Rent)

° Alphabet (01:53:00) - Analyse van het schoolsysteem waaruit blijkt dat het nefast is voor de creativiteit, de verbeelding en het onafhankelijk denken van de kinderen. (Rent)

° Class Dismissed (01:30:00) - Een Amerikaans gezin is ontevreden over het onderwijs en haalt hun kinderen uit school en start met huiseducatie. (Rent)

° Schools of Trust (01:06:11) -  Duitse documentaire over democratisch onderwijs (met ondertitels). (Free)
° Found in the Forest (01:52:58) - De unieke Canadese woudschool, leren in en van de natuur. (Free)
° Schooling the World (01:04:52) - Het effect van het klassiek westers onderwijssysteem op de wijsheid en tradities der natuurvolkeren. (Free)

° Children Full of Life (40:02) - Het verhaal van de Japanse leraar Toshiro Kanamori die zijn leerlingen ook leert hoe ze kunnen in harmonie samen leven en gelukkig zijn. (Free)

° Life Is (47:21) - A look into the world of unschooling. (Free)

° Summerhill (01:48:16) - Summerhill is a seventy year old progressive school, run on cooperative lines with pupils having an equal say in its constitution. (Free) 

° WOLF Kids (22:45) - A short film to explain the mission, philosophy and practice of the WOLF Kids eduction program on Salt Spring Island, British Columbia, Canada. (Free)

VIDEO'S

 

° Marshall Rosenberg - Nonviolent Communication Training Course - Part 1 - Part 2 - Part 3 - Part 4 - Part 5 - Part 6 - Part 7 - Part 8 - Part 9 -  Verbindende communicatie als krachtig tool in alle relaties. 

° Nonviolent Communication Workshop (08:20:46)
° The Basics of Nonviolent Communication (03:05:57)

° John Taylor Gatto - Education kills creativity  - Interview 2004
° John Taylor Gatto - Classrooms of the Heart (26: 58) - Mini Docu.
° Agile Learning Centers (04:05) - Introductie tot microschooltjes die kiezen voor zelfsturend leren.
° Naomi Fischer - Changing our minds: The psychology of self directed education (51:20) - Zelfsturend leren en de 4 paradoxen in het klassieke schoolsysteem.
° André Stern - Ecology of childhood: the power of enthusiasm (13:16) - Kinderen leren vanzelf en voortdurend.

° Akilah S. Richards - How we see Self-Directed Education (05:10) - Een heldere uitleg over hoe zelfsturend onderwijs er uit ziet.
° Hudson Valley Sudbury School – What if... (02:36) - Wat als kinderen en jongeren zichzelf kunnen zijn, gerespecteerd en geaccepteerd worden?

° Doing nothing all day (01:03:00) -  Ontmoeting met studenten, alumni en experten in democratisch onderwijs uit Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Israël.

° Democratische school 'De Ruimte' (Soest) - Ons leven op De Ruimte (33:03) - 5 vrienden over 14 jaar vrij leren. 

° Sudbury Valley School (13:11) - Een kijkje in de oudste Sudbury school ter wereld.

° Logan LaPlante - Hackschooling makes we happy (11:13) -  When 13 year-old Logan LaPlante grows up, he wants to be happy and healthy. 

° Ken Robinson - Scholen doden creativiteit (19:13) - Sir Ken Robinson pleit vermakelijk en zeer bewogen voor een onderwijssysteem dat creativiteit koestert in plaats van ondermijnt.

° Mara Linaberger - How to start a Microschool (53:25) 

QUOTES

° John Taylor Gatto
° 200 inspiring quotes about homeschooling, education and creativity

° 175 homeschool quotes

OVERZICHT EUROPA

Albanië: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Andorra: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Azerbeidzjan: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn examens
Belarus: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en erg weinig uitzonderingen
België: thuiseducatie is LEGAAL en een algemeen GRONDRECHT, er zijn wel examens en inspecties
Bosnië/Herzegovina: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Bulgarije: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht, enkel kinderen met speciale noden mogen thuiseducatie krijgen
Cyprus: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Denemarken: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn voorwaarden en jaarlijkse inspecties
Duitsland: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en weinig uitzonderingen
Estland: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn voorwaarden en jaarlijkse examens
Finland: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn voorwaarden en examens
Frankrijk: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn voorwaarden en examens
Griekenland: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Hongarije: thuiseducatie is LEGAAL, maar enkel bij hoge uitzondering toegestaan
Ierland: thuiseducatie is LEGAAL en een algemeen GRONDRECHT
IJsland: thuiseducatie is LEGAAL, maar enkel door gediplomeerde onderwijzers
Italië: thuiseducatie is LEGAAL en een algemeen GRONDRECHT
Kroatië: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Letland: thuiseducatie is LEGAAL maar enkel onder supervisie van een goedgekeurde school
Liechtenstein: thuiseducatie is LEGAAL, maar enkel door gediplomeerde onderwijzers
Litouwen: thuiseducatie is LEGAAL, maar enkel onder supervisie van een goedgekeurde school
Luxemburg: thuiseducatie is LEGAAL maar enkel voor lager onderwijs
Macedonië: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Malta: thuiseducatie is LEGAAL, maar enkel door gediplomeerde onderwijzers
Moldavië: thuiseducatie is LEGAAL en volledig vrij
Montenegro: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Nederland: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en slechts enkele uitzonderingen
Noorwegen: thuiseducatie is LEGAAL, maar er zijn strenge voorwaarden
Oekraïne: thuiseducatie is LEGAAL, maar er zijn strenge voorwaarden
Oostenrijk: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn voorwaarden
Polen: thuiseducatie is LEGAAL, maar enkel onder supervisie van een goedgekeurde school
Portugal: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn voorwaarden en het officiële curriculum moet gevolgd worden
Roemenië: thuiseducatie is LEGAAL, maar er zijn strenge voorwaarden
Rusland: thuiseducatie is LEGAAL en volledig vrij
San Marino: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Servië: thuiseducatie is LEGAAL, maar onder strenge voorwaarden
Slovakije: thuiseducatie is LEGAAL, maar er zijn strenge voorwaarden en enkel voor lager onderwijs
Slovenië: thuiseducatie is LEGAAL, er zijn examens
Spanje: thuiseducatie is noch legaal, noch illegaal, het is een schemerzone omdat het niet erkend is, maar de grondwet erkent wel het recht op 'vrije educatie'
Tsjechië: thuiseducatie is LEGAAL, maar er zijn strikte voorwaarden en tweejaarlijkse examens
Turkije: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Verenigd Koninkrijk: thuiseducatie is LEGAAL, makkelijk te starten en erg populair
Zweden: thuiseducatie is illegaal, er is schoolplicht en geen uitzonderingen
Zwitserland: thuiseducatie is LEGAAL, maar er zijn strenge voorwaarden

USA: thuiseducatie is LEGAAL, maar de voorwaarden verschillen per staat

Canada: thuiseducatie is LEGAAL, maar de voorwaarden verschillen per provincie

LEGAAL in Zuid Afrika, Brazilië, Chili, Colombia, Mexico, Peru, Suriname, India, Indonesië, Israël, Philippijnen, Thailand, Australië, Nieuw Zeeland,...
ILLEGAAL in Costa Rica, Cuba, El Salvador, Guatemala, Uruguay, Egypte,...