Tiny House

Home is where the soul is singing.

De Tiny House beweging raakt steeds bekender, het is echte trend aan het worden, kleiner wonen, minder stuff, minder kosten, zonnepaneeltje op het dak of naast de yurt, geen schulden, geen zorgen. En die trend hangt samen met de groeiende belangstelling voor off-grid leven. Want het is een ideale combinatie, gewoon een stuk grond vinden waar je het Tiny House kan zetten en je kunt beginnen. In Frankrijk, Spanje en Portugal vind je heel makkelijk gratis grond waar je langere tijd mag blijven, vaak prachtig gelegen midden wilde natuur. Ik schreef er ooit een bericht over. En met wat spaargeld of samen met vrienden kun je ook een terrein aankopen om een nieuw leven te starten. Dank zij het Tiny House (TH) heb je dan dadelijk basiscomfort en een dak boven het hoofd en kun je nu focussen op voedsel telen, bomen knuffelen, bijen strelen, taarten bakken, met de kinderen spelen en andere normale dingen.

Living simply so others can simply live.

Het succes van de combinatie TH bewoning en off-grid gaan is makkelijk te verklaren door de helse druk die het leven in de werk- en consumptiemaatschappij meebrengt. De economische, sociale en financiële druk zijn vaak zo hoog dat Mensen afhaken en op zoek gaan naar alternatieven en een rustiger levenstempo. Minder stress en meer vrijheid. De logische keuze voor een eenvoudig leven in harmonie met de omgeving spreekt velen aan. Jezelf en je gezin kunnen voorzien in de basisbehoeften spaart niet alleen veel geld uit maar schenkt ook grote voldoening. En er is ook het ecologische aspect gezien deze combinatie een lagere voetafdruk op moeder Aarde plaatst. Wat kun je nog meer wensen: vrijheid, blijheid, autonomie, natuur en ondertussen meebouwen aan een duurzame wereld.

Een andere belangrijke factor voor de opmars van de TH beweging zijn de onbetaalbare grond- en huizenprijzen in veel landen, zowel voor koopwoningen als voor huurpanden. De gemiddelde prijs voor een gewone rijwoning in Vlaanderen is momenteel 250.000 euro. Stel dat je 50.000 kunt voorschieten en 200.000 bijleent (af te betalen op 20 jaar tijd), dan dien je iedere maand 1.300 euro hypotheek op te hoesten. Dat zet enorm veel druk op een gezin, 20 jaar lang...Mensen met een gemiddeld inkomen en zonder spaarcentjes komen dus moeilijk aan de bak op de huizenmarkt. Maar een TH plus een terrein heb je al voor 20.000 euro (afhankelijk van locatie en huiskeuze).

The essence of a tiny home is not the square footage, it is not space-saving storage, it is not a particular style or design practice.
Rather, a tiny house is a structure that provides everything you need to live your best life in the most efficient and cost-effective manner possible.
A tiny house is a home that conforms to the following three principles:
it focuses on effective use of space - it relies on good design to meet the needs of the residents - it serves as a vehicle to a lifestyle that the resident wishes to pursue.

Wat is een Tiny House? En waarom zou je er eentje willen?

Er is geen algemene definitie om een TH te omschrijven. Wel kunnen we een aantal (mogelijke) kenmerken opsommen. Die hoeven daarom niet allemaal samen aanwezig te zijn. Een aantal websites definieren een TH als een mobiel huisje op wielen van maximum 50 m2 wat permanent bewoond wordt. Maar in dit bericht gaan we heel breed en beschouwen ook sommige vaste constructies als een TH. Klein wonen is uiteraard al duizenden jaren bekend over heel de wereld en veel Mensen wonen nog steeds ergens in een kleine hut, chalet of cottage. Het 'moderne' TH kenmerkt zich door functionaliteit, duurzaamheid, basiscomfort en dingen als off-grid leven, minder spullen, meer vrijheid, rust, natuur, zelfvoorziening,...

• De meest eenvoudige definitie: een Tiny House is gewoon een klein huis, een minihuis.
• Het is een primaire, volwaardige en permanente woning geschikt om comfortabel in te leven. Primair betekent dat een TH niet een soort tweede woning of vakantiehuisje is.
• Volwaardig betekent dat een aantal basisbehoeften beschikbaar zijn: electriciteit, water, toilet, slaapmogelijkheid, keuken,...
• De bewoonbare oppervlakte verschilt volgens de verschillende huiskeuze opties en variëert tussen 10/25 m2 (Tiny House) tot maximaal 50 m2 (Small House).
• Er zijn 2 soorten TH modellen: mobiele en verplaatsbare woningen en vaststaande constructies.
• Een veel voorkomende mobiele TH is een trailer (aanhangwagen) waarop een houten huisconstructie komt, men noemt dit een THOW (Tiny House On Wheels).
• Een TH is vaak een zelfbouw project en bestaat uit efficient maatwerk waar goed over is nagedacht om de beschikbare ruimte optimaal te benutten.
• In dat opzicht beschouwen sommigen een stacaravan niet als een 'echt' TH omdat het niet permanent bewoond wordt (enkel bedoeld voor recreatie en vakantie) en vaak geen maatwerk is.
• Ook een studio of een klein appartementje is vaak geen echt TH omdat belangrijke factoren ontbreken (duurzaamheid, eenvoud, maatwerk, betaalbaarheid, zelfvoorziening, ecologie, natuur...).
• Het zelfbouw aspect nodigt uit om creatief aan de slag te gaan, ieder TH is dan ook een unieke, persoonlijke creatie.
• Hoewel dit geen verplichting is, toch zijn veel TH bewoners ook bezig met duurzaamheid, zelfvoorziening en off-grid leven.
• Er is soms ook een anarchistisch aspect en een onderliggende filosofie die een antwoord wil zoeken op de ongebreidelde bemoeizucht van regeringen via duizenden bouwregeltjes en woonwetten die alle creativiteit en vrijheid nekken.
• Wonen in een TH betekent automatisch minder consumeren, minder stuff verzamelen, minder lasten, het betekent een bewust leven in eenvoud en een zoeken naar essentie.
• De belangrijkste factoren bij de keuze voor een TH zijn de (financiële, sociale en economische) vrijheid, de zelfvoorziening en de onovertroffen prijs/kwaliteit verhouding.
  
• Met andere woorden: een eigen huis(je) is nu haalbaar voor iedereen (zonder levenslange en dure hypotheken). 
• Veel TH bewoners zijn alleenstaand of een koppel, maar ook met een gezin is het perfect haalbaar.
• Men leeft dan wel dichter op elkaar maar bij een aantal TH modellen kunnen zelfs aparte private ruimtes voor ouders en voor elk kind voorzien worden.
• Een andere optie (die op heel inspirerende wijze getoond wordt door dit gezin van 5) is iedereen een eigen TH laten ontwerpen en bouwen en die samen op een terrein zetten.
• De bewoners zijn vaak bedachtzame Mensen die bewust kiezen voor een ecologische en duurzame levensstijl en begrijpen dat minder stuff ook minder zorgen betekent.
• Een TH vraagt ook minder onderhoud, er zijn minder leef- en herstellingskosten en er zijn lagere verzekeringspremies en taksen.
• In de VS kiezen de bejaarden liever voor het TH (al dan niet in gemeenschap) dan om 'opgesloten' te worden in een rusthuis.
• De nieuwste trend (in de VS en Canada) is het ontstaan van kleine gemeenschappen van TH bewoners die samen wonen op eenzelfde terrein.
• Dit is uiteraard een (belangrijke) stap richting een zelfvoorzienend ecodorp(je). Zie verder.

Own less stuff. Enjoy more feedom.
It really is that simple.
(Joshua Becker)

Tiny House Revue

Verplaatsbare modellen

°°°#°°° Bij het een TH denken de meesten dadelijk aan het typische houten huisje gebouwd op een onderstel of een 'trailer'. Men kan deze mobiele woningen Trailer Tiny House noemen of ook nog Tiny House On Wheels (THOW). Het grote pluspunt bij een THOW is uiteraard de mobiliteit, de vrijheid om je makkelijk en snel te verplaatsen naar een nieuwe, mooie locatie. Een nadeel is dat je ook een nog een sterke wagen nodig hebt om de trailer te trekken, liefst een 4X4 met voldoende paardenkracht. Er zijn verschillende mogelijkheden om een onderstel te kiezen, te kopen of ergens te recupereren, bvb. een aanhangwagen voor een boot, of een aanhanger van een landbouwvoertuig of het onderstel van een grote afgedankte caravan. Het onderstel is de basis voor het huisje en dus echt wel belangrijk. Zeker als je ook af en toe wilt rondtrekken dan dient alles conform de wet te zijn (keuring). Alles dient stevig genoeg te zijn want een TH is zwaar en log en beweegt tijdens het transport. Verschillende firma's maken tegenwoordig ook kant en klare onderstellen voor een THOW, prijzen variëren tussen 1.800 en 4.000 euro afhankelijk van de grootte.

Eenmaal je een trailer hebt, kun je beginnen met de opbouw door eerst een kader te maken (houtskelet) en stap voor stap alles af te werken. Denk hierbij ook aan leidingen en aansluitingen, veilige elektriciteit, goede isolering, afvoer voor douche, compost toilet, ramen, vloeren, dak, opbergruimte, kookplaat, kachel, enzovoort. Er worden ook workshops georganiseerd waar je kunt leren je eigen huisje bouwen. Verder zijn er veel boeken en video's met instructies, of websites die stap voor het stap het bouwproces tonen.

Enkele voorbeelden van de creativiteit en inventiviteit bij de bouw van een THOW: Handcrafted Eco THOW --- Off-Grid Artisan THOW ---  16 Year Old Builds Tiny Home -

°°°#°°° Hoewel de 'moderne' TH beweging enkele decennia geleden begon in de VS en Canada, toch komt de oorspronkelijke inspiratie voor een THOW van de zigeuners die met hun 'roulotte' of woonwagen (soms nog getrokken door paarden) rondreizen in vele landen. De officiële naam voor hun voertuig is Vardo. Nog steeds worden Vardo's en roulottes gebouwd en gebruikt. Ze hebben vaak een authentieke en rustieke look en worden getrokken door paarden, ezels, een traktor of een 4X4. Deze vrouw woont in een magische Vardo op een superleuke plek van 5 ha.

Het grote voordeel van de Vardo en het THOW is de verplaatsbaarheid. Men kan er mee rondreizen. Andere TH modellen zoals een Chalet, Container, Blokhut, Hobbithuis, Roundhouse, Boomhut,...blijven ter plaatse. Deze vrouw trok van Alaska naar Florida met haar prachtige THOW, haar commentaar: 'I don't work for my house, my house works for me'.

°°°#°°° Een andere grote groep verplaatsbare TH modellen zijn de geregistreerde en gekeurde motorvoertuigen die groot genoeg zijn om omgebouwd te worden tot een THOW. Hiertoe rekenen we de autobus, de vrachtwagen, de bestelwagen, de kampeerwagen,...Het voordeel hier is dat je dadelijk op de baan kunt (je hoeft geen extra wagen bij te kopen om het THOW te trekken). Een nadeel kan de prijs zijn (zowel aankoop als brandstof verbruik). Deze optie is wellicht beter geschikt wanneer je van plan bent regelmatig rond te reizen en niet gebonden wilt zijn aan één plek. Zoals bijvoorbeeld deze Mensen die het idee hadden om een afgedankte schoolbus om te bouwen. Die is namelijk ruim genoeg om met een heel gezin in te wonen en ondertussen altijd mobiel te zijn.

°°°#°°° Zoals gezegd worden caravans en campers niet echt tot de TH alternatieven gerekend omdat het slechts tijdelijke woningen zijn tijdens vakantieperiodes. Niettemin kunnen ze ook perfect dienst doen als permanente woning. Het mooie is dat een (tweedehands) caravan niet zo duur hoeft te zijn en dat je alvast een volledig ingericht huisje hebt. Een nadeel kan zijn dat een caravan meestal een standaard model in kunststof is en geen ecologisch maatwerk of aangepast aan jouw smaak, voorkeur en behoeften. Maar als je wat handig bent en bereid wat te investeren dan kun je een caravan makkelijk ombouwen tot een aangenaam en knus TH.  

°°°#°°° Het originele en oorspronkelijke TH is misschien wel de Yurt of Ger, de woontent van de nomadische volkeren uit Mongolië. Het bestaat op zijn minst al 5.000 jaar (bronstijd) en werd gedurende die lange tijd telkens verder geperfectioneerd tot een ideaal en makkelijk te transporten woonhuis. Ze komen in alle maten en prijzen, zijn verplaatsbaar, kunnen extreme temperaturen aan en de ronde vorm voelt erg nauurlijk en aangenaam. Dit koppel woont op een prachtige plek van 15 hectare en is intensief bezig met permacultuur. En nee, een yurt hoeft niet donker en klein te zijn, kijk maar eens naar het filmpje over het koppel. De oorspronkelijke Mongoolse Ger heeft inderdaad maar 1 raamopening (de dakkoepel) en tapijten op de blote aarde, maar de moderne Yurts zijn fantastische woonalternatieven. Licht, ruim, warm, verschillende compartimenten, een mezzanine, een houten vloer, alle modern comfort,... Jammer dat er in België en Nederland zo moeilijk over wordt gedaan.

The consumption society has made us feel that happiness lies in having things,
and has failed to teach us the happiness of not having things.
(Elise Boulding)

Vaststaande modellen

Tot zover enkele verplaatsbare TH modellen, laten we eens zien naar de grondgebonden en vaststaande alternatieven. Hier zijn heel veel mogelijkheden. Een voordeel is dat men de creativiteit ongebreideld kan uitleven en vele technieken kan combineren. Een nadeel is dat toestemmingen en vergunningen moeilijker te verkrijgen zijn, zowel voor de constructie als voor de plaatsing op agrarisch gebied. De belangrijkste bouwmaterialen zijn aarde (leem), hout en ook hennep wat aan een sterke opmars bezig is. Daarmee maak je dan bouwwerkjes zoals een Roundhouse, een Hobbithouse, een Earthbag huis, een Cordwood huis, een Kerterre, een prachtige Dome, een houten Yurt, een Blokhut, een Boomhut, een Containerhuis... Zie ook de huisvesting pagina op de website voor meer uitleg en gratis doe-het-zelf boeken. Sommige constructies gebruiken veel gerecycleerde materialen, kiezen voor een zelfdragend dak en/of een levend dak, hebben overal ronde en organische vormen, beschikken over zonnepanelen naast de deur en liggen op een terrein met waterbron/waterput en groentetuin.

Zelfs een heus (mini) Earthship is mogelijk als kleine woning, zoals dit pareltje bewijst of dit ongelofelijk efficiënt kunstwerkje. Een (echt) Earthship heeft het voordeel dat je dadelijk off-grid bent qua energie, water, verwarming en afvalbeheer. Sommige Mensen wonen liever aan het water. Of in een boom. Want inderdaad, ook de boomhut is een valabel TH. En wanneer het budget niet zo groot is, kun je ook gewoon een canvastent wat upgraden tot een heel geslaagd en comfortabel huis. Wellicht is deze optie beter geschikt voor een wat warmer klimaat waar je veel buiten kunt zijn. Maar wat een mooi avontuur voor de kinderen, zo dicht bij de natuur en bij hun ouders kunnen opgroeien.

Nog meer pareltjes en inspiratie: A Pioneer Style Cabin ---  Hobbit Eco Cave --- Storybook Cottage --- Incredible Cob House --- Spacious Off-Grid TH --- Majestic Off-Grid Cabin --- Magical Woodland Cabin --- Incredible Modern TH & Studio --- 3 Shipping Containers Make 1 Amazing Compact Home --- Building With Cob --- Stunning Hemp TH 

As you simplify your life, the laws of the universe will be simpler;

solitude will not be solitude, poverty will not be poverty, nor weakness weakness.

(Henry David Thoreau)

Kostprijs?

De prijs is uiteraard afhankelijk van het type TH wat je kiest, de inrichting en accomodatie, zelfbouw of niet, materiaalkeuze, grootte, enzovoort. Onderzoek (in de VS) toont aan dat de gemiddelde TH bewoner een budget spendeert ergens tussen 10.000 en 20.000 euro. We overlopen even de belangrijkste types en houden de goedkoopste prijzen aan. Bedenk dat je bij sommige TH modellen (THOW, Vardo, Yurt) ook een stevige wagen (4x4) of traktor met trekhaak nodig hebt om te reizen of om het huisje te verplaatsen.

• Trailer Tiny House of THOW (aanhangwagen met opbouw): reken bij zelfbouw op minimaal 10.000 euro, en voor kant en klaar gekochte en volledig afgewerkte modellen vanaf 20.000 euro tot 50.000 en meer.
• Vardo of roulotte: tweedehands te vinden vanaf 8.000 euro, zelfbouw met recup materialen vanaf 5.000 euro.
• Yurt: nieuwprijzen: 6.000 euro (20 m2), 7.000 euro (28 m2), 7.500 euro (35 m2), 10.000 euro (48 m2). Daarbij komt eventueel nog de prijs voor het platform. 
• Roundhouse & Hobbithouse: vanaf 5.000 euro.
• Kerterre: vanaf 500 euro.
• Scheepscontainer: vanaf 2.000 euro + kostprijs voor de inrichting.
• Caravan: tweedehands vanaf 1.000 euro.
• Bus, vrachtwagen, bestelwagen: tweedehands vanaf 5.000 euro.

De vaste Tiny Houses kunnen globaal gezien iets goedkoper zijn dan een THOW omdat je de prijs van de trailer (tussen 4.000 en 10.000) uitspaart.

Going back to a simpler life is not a step backward.

Wetgeving (en waar kan het TH of THOW staan).

Dit is voorlopig nog het grote struikelblok wat belet dat de TH beweging volop explodeert en uitbreidt. De wetgeving (in veel landen) is ofwel te dubbelzinnig en te onduidelijk ofwel te complex en te strikt. Er werd nog niet echt nagedacht over een goede regelgeving en het hele concept van officieel wonen in een TH op een terrein bevindt zich vaak in een schemerzone. Maar er is verandering op komst, want steeds meer Mensen kiezen een TH en de gemeentebesturen en regeringen beseffen dat er iets dient te gebeuren.

Enkele bedenkingen. Er is een groot verschil tussen de mobiele THOW en de vaststaande constructies. Ook verschilt de wet van land tot land. Een mobiel huis op wielen of een Yurt kan men makkelijk op een terrein kwijt. Een vaste constructie vereist soms een bouwvergunning. De makkelijkste oplossing lijkt om het TH in de tuin van iemand te zetten. Best een tuin waar ook een bewoonbare woning staat, dit kan je eigen huis zijn of dat van familie, vrienden of kennissen. Je woont dan gewoon in de achtertuin van een legaal pand met mogelijkheid tot aansluiting op het net en eventueel ook een officieel adres. Maar let wel, ook hier dien je vergunningen en toestemmingen voor aan te vragen.
Het blijkt dat het vinden van een geschikte (en betaalbare) plaats waar men legaal en officieel (domiciliëring) kan wonen in een TH één van de grootste uitdagingen is (niet alleen in Nederland en België maar wereldwijd). Dit komt niet alleen vanwege de hoge grondprijzen, maar ook omdat er momenteel nog geen wetgeving bestaat rond TH leven, noch over de (eventuele) bouwvoorschriften, noch over zonering en locatiemogelijkheden. Wat jammer is want TH bewoning biedt echt wel een prachtig antwoord op de woningnood, de hoge huur- en koopprijzen, de vereenzaming, de drukte en stress van de stad, de klimaatproblematiek,...Er is dringend nood aan duidelijke richtlijnen die wonen en leven in (off-grid) TH woonmodellen faciliteert en zelfs aanmoedigt (zoals in Wales, zie verder).

Frankrijk

Voor een mobiel TH volstaat vaak een simpele verklaring/toestemming van de burgemeester (voor woningen kleiner dan 40 m2) of een schriftelijke vergunning (boven de 40 m2). Frankrijk heeft sinds 2014 een wetgeving (de ALUR wet) die toch al een eerste stap is om alternatieve woonvormen te legaliseren. Dat is goed nieuws, maar er is nog een lange weg te gaan en er is nog veel onduidelijkheid.

In principe is het toegestaan om een mobiele woning te plaatsen op je eigen terrein, maar er zijn voorwaarden.

° De woning moet demonteerbaar of verplaatsbaar zijn.

° Het plaatsen van de woning mag geen zware machines vereisen.

° De woning mag eventueel aangesloten worden op reeds bestaande nutsvoorzieningen maar mag geen aanleiding geven om nieuwe leidingen te leggen.

° De omgeving rond de woning moet netjes onderhouden worden om visuele vervuiling en brandgevaar te vermijden.

Een vaststaand TH is veel moeilijker ergens te zetten en zal meestal ook een bouwvergunning vereisen. En die zijn afhankelijk van de zone waarin de grond ligt (urbanisatie zone, landbouwgrond, natuurgebied). Mijn ervaring is dat in Frankrijk, Spanje en Portugal heel veel mogelijk en bespreekbaar is en wonen in een TH vaak aanvaard en goedgekeurd wordt. Op TH France kun je meer lezen over de wetgeving voor mobiele of vaste TH woningen.

België

In België is er nog weinig nagedacht over een reglementering met betrekking tot TH bewoning. De bestaande wetgeving rond (sta)caravans, campers en kampeerwagens kan niet van toepassing zijn op de TH modellen omdat ze geen vakantiewoningen zijn, maar primaire en permanente woonvormen. Je kunt ook niet zomaar ergens een stuk grond kopen (zelfs bouwgrond) en daar jouw TH plaatsen, laat staan ergens in een weide of bos gaan wonen. Er zijn allerlei voorschriften en reglementeringen die dat verbieden. In België mag je maximaal zes maand in een Yurt of TH wonen op voorwaarde dat je ondertussen een 'echt' huis bouwt op je bouwgrond. Je mag ook (mits goedgekeurde aanvraag) een constructie tot 40 m2 zetten in je eigen tuin op maximaal 30 meter van een bestaande woning. Evenwel kun je daar niet officieel in wonen (met domicilie adres).

Een andere wettelijke richtlijn zijn de maximumafmetingen die op de openbare weg zijn toegestaan, namelijk 12m (lengte) x 2,5m (breedte) x 4m (hoogte). Een THOW zou in dat geval maximaal 30 m2 groot mogen zijn. En dat is te klein volgens de wet, een woonhuis moet een minimale oppervlakte hebben die (veel) groter is. Mobiel wonen is wel toegestaan in België (als nomade) maar je dient een referentieadres te nemen (bij familie of vrienden) En je moet ook rondtrekken en je mag maximaal 6 maand op dezelfde plaats staan en ieder jaar opnieuw bewijzen dat je rondtrekt. Lees hier meer over de bouwvoorschriften voor het Brussels gewest.

UPDATE 5/2/2019: In Wallonië is er een nieuwe wet in de maak om de categorie THOW, dus het verplaatsbare TH, goed te keuren als officiële woonplaats (men noemt ze daar habitation légère). De kenmerken van een 'habitation légère' zijn verplaatsbaar, demonteerbaar, off-grid, klein, zonder verdieping en zonder fundering. Een positieve ontwikkeling die hopelijk navolging krijgt en nog verder uitgebreid wordt.

Nederland werkt aan een nieuwe regeling voor TH bewoning. De huidige wetgeving en moeilijkheden rond het vinden van een woonplek kun je hier en hier en hier nalezen.

Er zijn drie aspecten die de wetgever dient te onderzoeken en aan te passen.

°° Het aanvaarden en toelaten van alternatieve woonvormen voor permanente bewoning zoals TH, Yurt, Earthbag, Roundhouse, Earthship,...

°° Een versoepeling van de reglementering tot inschrijving in de gemeente als TH bewoner (domiciliëring op de staanplaats van het TH).

°° Een aanpassing van de wetgeving rond zonering en urbanisatie waardoor ook agrarische terreinen beschikbaar komen voor off-grid wonen en leven.

Zoals bijvoorbeeld in Wales gebeurt. Daar hebben de autoriteiten een volledig plan opgesteld met voorschriften en richtlijnen. In Wales is het wettelijk toegestaan om op agrarische grond te bouwen en te wonen (niet alleen in een TH of THOW maar ook in een groot en 'volwaardig' huis). Het maakt deel uit van de One Planet Council en het plan om Wales duurzaam te maken en een lagere voetafdruk te bekomen. Hun richtlijnen zouden (eventueel mits wat aanpassing) als voorbeeld kunnen dienen om ook in andere Europese landen toe te passen. 

Happiness belongs to the self-sufficient.
(Aristoteles)

Hoe beginnen?

Een leven opstarten in een TH vraagt voorbereiding. Dit zijn enkel stappen.

°°° Dromen en nadenken: wat wil ik precies, wat is belangrijk voor mij, welke behoeften heb ik, wat is mijn doel en motivatie, waarom, waar, ben ik alleen of met een (toekomstig) gezin, wat is mijn budget, hoe kan ik mijn project financieren, is dit soort leven iets voor mij,...

°°° Informeren en leren: informatie en voorbeelden verzamelen (boeken, YouTube, websites), wat zijn de mogelijkheden, welk TH past bij mij, wat komt er allemaal bij kijken, welke skills heb ik nodig, wat is de praktische kant, hoe maak ik een ontwerp, wat is belangrijk bij het ontwerp, hoe begin je aan zelfbouw, waar vind je bouwplannen (internet), eventueel workshops of een opleiding volgen, waar vind je een trailer, hoe zit het met elektriciteit, drinkwater, douchewater en toilet, hoe verwerk ik afval, wat met het grijs-water, wat betekent wonen in een TH, kostprijs, wettelijke bepalingen, gemeentelijke reglementen, hoe en waar vind je een terrein, hoe vind ik andere TH bewoners om mee te praten,...

°°° Uitgaven en inkomsten: de financiering van het project kan een uitdaging zijn, sommigen beschikken over spaargeld en anderen niet. Door vooraf al flink te 'downgraden' kun je geld uitsparen en oppotten tot je genoeg hebt om te starten. Downgraden en downscaling betekent dat je spullen begint weg te doen (eventueel verkopen) en je uitgaven, onkosten en verbruik vermindert zodat je meer geld overhoudt iedere maand. Ondertussen kun je bijvoorbeeld ook nog een crowdfunding campagne lanceren om jouw project te steunen. Of je kunt tijdelijk wat overuren doen of extra bijklussen om sneller een bedrag bijeen te sparen. Eenmaal je woont in het TH zijn er verschillende mogelijkheden om inkomsten te verwerven (zie verder).

°°° Beslissen en beginnen: zelfbouw of een kant en klare aankoop, bij zelfbouw een grondplan tekenen, materialen uitzoeken, atelier of ruimte vinden om te bouwen, stap voor stap verder bouwen, vrijwilligers en vrienden zoeken die meehelpen, het terrein inrichten,...

Set a goal that wants to make you jump out of bed every morning.

Off The Grid

Bij een Tiny House hoort ook een tiny levensstijl. Vele TH fans zijn dan ook begaan met het milieu, de natuur, een duurzame levensstijl. En een THOW bouwen, betekent al direct helemaal of toch gedeeltelijk off-grid zijn. Meestal liggen er zonnepanelen op het dak voor electriciteit en is er kleine houtkachel of electrisch verwarmingselement aanwezig. Dan is het nog zoeken naar een plek met water of waar wateropvang mogelijk is, plus wat zuidgerichte, goeie grond voor een moestuin. Zo ben je al snel op weg naar een grote mate van zelfvoorziening wat op zich ook kostenbesparend werkt. Je hebt veel minder uitgaven en vaste kosten waardoor je minder hoeft te werken.

Is het eigenlijk mogelijk om VOLLEDIG off-grid te gaan? En is het nodig? Wel, het hangt uiteraard af van je levenswijze, verlangens en behoeften. En voor sommigen hoeft het ook niet echt. Een 'beetje' off-grid vinden ze ook al goed. Maar deze man is alvast goed op weg om volledig zelfvoorzienend en autonoom te worden. Energie komt van zon en wind opgeslagen in een reeks batterijen. Fruit en groenten uit de grote moestuin. Drinkwater is gefilterd regenwater. Waterzuivering gebeurt via 11 planten- en stenenbedden. Productie van methaangas via de septische tank die dan gebruikt wordt om de koelkast te laten draaien. Een andere koelkast werkt via aardekoeling. Productie van alcoholbrandstof voor de auto's en machines. Geen afval, alles wordt hergebruikt en gerecycleerd. Zijn commentaar: 'Het is veel werk, maar het geeft ook enorm veel voldoening.'

Een veel gestelde vraag is hoe je aan geld komt eenmaal je de beslissing neemt om off-grid te gaan en/of rond te trekken met je THOW. Dat hangt natuurlijk af van veel factoren, waaronder je eigen levensstijl en verlangens. Eén ding is duidelijk, je hebt alvast (na een tijd!) veeeel minder geld nodig om rond te komen. Er zijn minder vaste kosten, minder maandelijkse facturen en er zijn veel bronnen van inkomsten mogelijk op de woonplek of onderweg. Deze vrouw deelt haar visie op 'Do you need to have a job to live off grid?'

Een aantal en steeds meer (mobiele) TH bewoners werken vanuit hun huisje via internet, men noemt hen 'digital nomads'. Met een dongel of via je smartphone kun je tegenwoordig overal (waar 4G bereik is) met je laptop op internet. Enkele (freelance) jobs die wat geld in het laatje kunnen brengen: vertaalwerk, schrijven, bloggen, vloggen, taal lessen, webdesigner, fotograaf, internet poker, immo makelaar, telemarketing, internet business, affiliate marketing, copywriting, grafisch ontwerp, YouTube channel, Facebook marketing,...Ook jobs zonder internet zijn er genoeg: seizoenswerk, straatmuzikant, klusjesman, vakantiejobs, gids, kunst en ambachten, voeding en inmaak, massage, coaching,..  

Off-grid inspiratie.

°°° Het eiland Lasqueti (nabij Vancouver, Canada) met 400 bewoners is volledig off-grid.

°°°  Deze familie woont off-grid in een spectaculair Earthship (wat slechts 13.000 euro kostte). Door zelfvoorzienend te leven, sparen ze zoveel geld uit dat ze jaarlijks 2 tot 4 maanden op reis kunnen gaan.

°°° Dit gezin van 7 leeft off-grid in de prachtige bossen van Canada. Het huis kostte 20.000 euro, er zijn zonnepanelen, wateropvang, verwarming op hout en thuisonderwijs voor de 5 kinderen (3 uur per dag).

°°° Maar soms is het niet allemaal rozegeur en maneschijn. Soms is het zoeken en ploeteren. Deze man deelt 13 jaar ervaring van off-grid leven.

°°° Maar nog leuker is het om een off-grid gemeenschapje van vrienden te starten of bij een bestaand ecodorp project aan te sluiten. Hier zijn er paar (er zijn er vele, vele tientallen in zuid Europa):  Centraal Portugal --- Noord Spanje (Lakabe) --- Midden Frankrijk

Vreemd genoeg is in veel VS staten het off-grid leven helaas beperkt of zelfs niet toegestaan. Er zijn tal van gekke wetten die beletten dat mensen zelfvoorzienend leven. Dit zijn enkele dingen die verboden zijn in bepaalde VS staten: regenwater opvangen, je ontkoppelen van de nutsvoorzieningen, rauwe melk verkopen, kippen houden, groenten telen in de voortuin, een houtkachel gebruiken,... Ook het wonen en leven in een TH is onderhevig aan een aantal wetten en regeltjes waardoor het soms een hele onderneming wordt om de administratieve kant in orde te krijgen. Mede daardoor is in de VS en Canada ook een stevige 'underground' beweging van Mensen die 'illegaal' off-grid gaan en ergens in de uitgestrekte natuur gewoon hun ding doen (zoals in de tijd van de pioniers en outlaws). Blijkbaar snappen de VS autoriteiten niet dat ecologisch en zelfvoorzienend leven de druk op de maatschappij, de economie, het klimaat en het milieu enorm verlicht. In Rusland begrijpen ze het wel en geven ze zelfs gratis hectares weg aan wie off-grid wil gaan.

  

Gelukkig is het in Europa nog niet zo ver. Integendeel, in Wales wordt (zoals hierboven gezegd) off-grid leven zelfs toegankelijker gemaakt en mag men legaal bouwen op agrarische grond. Er zijn richtlijnen die het allemaal regelen en die duidelijkheid trekt vele dromers over de streep. Kris Harbour is één van de velen die de stad beu waren, de ratrace verlieten en een eigen huisje bouwden op het platteland. Je kunt zijn avonturen volgen op YouTube. Zijn eerste huisje uit Cordwood is al een tijdje af, hij is nu bezig aan een tweede huis uit Earthbags.

We are here to heal, not to harm.
We are here to love, not to hate.
We are here to create, not to destroy.

Tiny House Village

De bloeiende en groeiende TH beweging in de VS en Canada zorgde ondertussen voor het ontstaan van tientallen TH dorpen en gemeenschappen. Het is een natuurlijke en logische evolutie. Men kan het uiteraard vergelijken met de vakantieparken en campings waar stacaravans en chalets onderdak bieden aan toeristen en aan eigenaars die op zomervakantie komen. Maar er zijn ook een aantal verschillen. Om maar iets te noemen: de TH eigenaars wonen permanent op het park, zijn daar ook gedomicilieerd en kiezen bewust voor een low-impact levensstijl. Een TH park is ook geen zigeunerkamp waar Roma even verblijven en dan verder trekken. Het is belangrijk om zo'n project duidelijk te omschrijven als een soort duurzame en ecologische wijk van bewuste en verantwoordelijke Mensen die een off-grid levensstijl verkiezen en een lagere voetafdruk achterlaten.

Een gemeenschap biedt de mogelijkheid tot een bruisend sociaal leven, samenwerking op vele vlakken, nieuwe vriendschappen, een veilige omgeving, meer zelfvoorziening. Er kan een gemeenschappelijke ruimte voorzien worden om elkaar te ontmoeten en activiteiten te organiseren. Evenwel zijn er flinke uitdagingen te overwinnen om zoiets van de grond te krijgen. Het vinden van geschikt land (met water) bijvoorbeeld waar TH bewoning wettelijk toegestaan wordt. Gezien de woningen off-grid zijn, hoeft een gemeente geen nutsleidingen te voorzien en dat is alvast een groot (financieel) pluspunt. Een makkelijk bereikbaar terrein met waterbron kan volstaan. Uiteraard dienen de bewoners goede afspraken te maken met elkaar in verband met afvalverwerking en harmonieus samenleven.

En er is ook de vraag over de financiering voor aankoop van het terrein en accommodatie (verbindingswegen, gemeenschappelijke ruimte,...). Dit kan eventueel betaald worden door een gelijke bijdrage van iedere deelnemer samen te leggen. De hele gemeenschap is dan samen eigenaar van het terrein. Of men kan een vennootschap oprichten die eigenaar is van de grond (om te vermijden dat het project mislukt wanneer bewoners weggaan en hun investering terug willen). In de VS blijkt dit soms onmogelijk omdat veel (potentiële) TH bewoners te weinig geld hebben om bij te springen bij de terrein aankoop (er is in de VS geen sterk financieel en sociaal opvangnet zoals in Europa). Vaak wordt dan een crowdfunding campagne gestart of subsidies aangevraagd of een verzoek gedaan aan de gemeente zelf om een publiek terrein voor te behouden voor TH bewoning.

Maar de grootste obstakels blijven de woonwetgeving, de bouwvoorschriften, de zonering, de gewestplanning,...kortom de hele reutemeteut van plichten, wetten en richtlijnen die gemeente, provincie, regio en land opleggen. Daar dient dringend over gedebatteerd te worden en nieuwe wetsvoorstellen ingediend (zie de Wales aanpak hierboven). Een goede verstandhouding met de gemeente is cruciaal bij zo'n project, een mooi en degelijk onderbouwd dossier om de pluspunten in kaart te brengen, kan helpen. En zo'n dorpje van TH bewoners is wellicht makkelijker te realiseren dan een echt Anastasiadorp waar de families op leefhectares wonen.

How about less stuff. And more experiences.

Info & Inspiratie

Website: TH Nederland --- TH België --- TH Frankrijk --- Marjolein in het klein --- A Happy Life --- Tiny Findy --- Boeken --- Bouwplannen 1 --- Bouwplannen 2 --- Bouwplannen 3 --- Bouwplannen 4
Facebook: TH Zelf Bouwen --- Minder Woning Meer Leven --- TH België --- TH Nederland --- Klein Wonen --- Wonen Op Wielen --- TH Techniek --- Zelfbouw Campers --- TH Design --- Yurt Nederland --- Off Grid Nederland --- Goedkoop Wonen
YouTube: Living Big In A TH --- My Little Homestead --- Exploring Alternatives --- Ted Talk Alkmaar --- TH Nederland

Docu: We The Tiny House People 
Serie: Alternative Living Spaces (Aanrader!) --- Season 1 --- Season 2 --- Season 3 --- Season 4 --- Season 5 --- Season 6 --- Season 7 --- Season 8

Het is al vele jaren de belangrijkste oproep op deze blog en op de website. De beste manier om een nieuwe wereld te co-creëren is uit het globalistische consumptie systeem stappen (starve the system) en al je aandacht en energie richten op autonomie, zelfvoorziening, permacultuur, voedselbossen en de vele andere oplossingen. We dienen af te stappen van het geldsysteem gebaseerd op schuld en rente en dat kan alleen als je vrij en onafhankelijk kunt leven en floreren.

Het voorstel

Naar aanleiding van de wekenlange jongeren betogingen in België, werd een burgerplatform gestart waar iedereen voorstellen kan doen om de klimaatproblematiek aan te pakken. Deze voorstellen worden dan gebundeld en aan de regering doorgestuurd als aanbevelingen voor klimaatinitiatieven en aanpassing van hun beleid. Gezien een familiedomeinen, off-grid leven, TH wonen en ecodorpen toch een positieve impact hebben op het klimaat heb ik ook een voorstel ingediend waarop gestemd kan worden. Hieronder volgt de tekst van het voorstel.

Het permacultuur familiedomein bundelt verschillende oplossingen voor diverse mondiale uitdagingen. Wat is het? Het is heel eenvoudig een domein (een perceel agrarische grond) waarop een familie woont (in een low-impact woning of Tiny House) en samen streeft naar zelfvoorziening op vlak van basisbehoeften (energie, water, voeding, onderdak en afvalbeheer). Momenteel beletten tal van wetten en reglementen dat mensen deze optie kunnen kiezen (bouwvoorschriften, zonering, gewestplanning, domiciliëring,...).

In Wales werd jaren geleden de wet aangepast om mensen de mogelijkheid te bieden zelfvoorzienend te leven, te wonen en te bouwen op het platteland (landbouwgrond) mits het vervullen van enkele voorwaarden. Die kun je hier nalezen. Wales besloot tot deze versoepeling in de wet in het kader van hun streefdoel om de ecologische voetafdruk van Wales flink te verlagen (One Planet Council). Mensen die zelfvoorzienend, ecologisch en duurzaam leven verminderen namelijk de negatieve impact op milieu en klimaat.

Een typisch familiedomein is 1 hectare groot en bestaat onder meer uit 3.000 m2 voedselbos, moestuinen, een levende omheining, bijenkasten, een eenvoudige low-impact woning, vijvers, zuiveringsrietveld,...Omdat België (en Vlaanderen) nog weinig ruimte beschikbaar heeft, zou men het familiedomein ook kleiner kunnen houden. Het belangrijkste is dat de bewoners voldoende plaats en mogelijkheden hebben om zelfvoorzienend en autonoom te leven in harmonie met moeder Aarde en de natuur. Bedenk dat deze mensen de grond, de lucht en het water terug herstellen en zuiveren. Dit zijn activiteiten van onschatbare waarde die moeilijk in geld zijn uit te drukken. Het hele land vaart er wel bij. Het hele familiedomein wordt ingericht en beheerd volgens de permacultuur principes en dus uiteraard zonder bestrijdingsmiddelen, kunstmest, ggo zaden en planten, zware machines,...Een familiedomein bevat al snel honderden bomen en volgens onderzoek is het aanplanten van bomen één van de beste manieren om de CO2 problematiek aan te pakken.

Maar er is meer.

Een familiedomein is zelfvoorzienend en produceert (na enkele jaren) voldoende voedsel om verschillende gezinnen te voorzien van groenten, fruit en granen. Dat betekent lokaal voedsel en lokale economie. Maar dat betekent ook dat er veel minder vervuilend transport nodig is want de families hebben nu alles vers bij de hand uit hun tuin. Er zijn dus minder vliegtuigen, scheepvaart, vrachtwagens en files en zo schakelt men heel wat giftige uitstoot uit. Het concept zelfvoorzienend leven kan men ook uitbreiden tot off-grid wonen en dat betekent niet aangesloten zijn op de nutsvoorzieningen. Men haalt dan elektriciteit uit een windmolentje, zonnepaneel of hydro-generator, het regenwater wordt opgevangen en gefilterd tot drinkbaar water, het grijswater wordt gefilterd via stenen- en plantenbedden en de verteerde resten van het compost toilet worden verwerkt in de tuinen.

Een familiedomein biedt nog vele andere voordelen die onrechtstreeks een positieve invloed op milieu, klimaat en samenleving hebben. De biodiversiteit verhoogt enorm, ieder domein is als een groene oase vol bomen, struiken en planten. Dit brengt meer vogels, dieren en insecten waardoor de natuurlijke biotoop van een regio makkelijker hersteld wordt. De werkloosheid daalt gezien de families genoeg te doen hebben (en ook inkomsten halen) op hun domein. Het afvalbeheer (compostering, zuivering, cradle to cradle, duurzame materialen,...) en de recyclage op het domein verminderen het afval en de anders noodzakelijke verwerking door bedrijven. Er is geen verspilling en leegroof van de planeet meer, maar integendeel een herstel van de grond, de lucht en het water. Men weet bijvoorbeeld dat het planten van bomen (zoals op het domein) water helpt vasthouden, erosie tegengaat en zelfs nieuwe bronnen laat ontstaan.

Er zijn nog een heel pak andere voordelen op te sommen, maar deze tekst zou te lang worden.

Er is trouwens een hele website gewijd aan dit idee. In Rusland zijn ondertussen vele tienduizenden familiedomeinen (dacha's) en ook honderden familiedomein dorpen. Zo'n dorp zou men een moderne variant van een ecodorp kunnen noemen. Namelijk een cluster van familiedomeinen rond een centrale dorpskern waarbij de bewoners buren zijn en elkaar (eventueel) helpen en ondersteunen. Wanneer het dorpje groot genoeg is, kan er ook een schooltje of thuisonderwijs georganiseerd worden. Dit vermindert opnieuw transport want de kinderen kunnen nu te voet naar klas. De overgrote meerderheid van deze dorpen zijn niet alleen zelfvoorzienend maar ook vegetarisch. Ander onderzoek toont aan dat de industriële veeteelt en de bomenkap in het Amazone gebied (om veevoeder te kweken voor de vleesindustrie) een heel negatieve invloed betekenen voor milieu en klimaat. Vegetariër worden is dan ook wellicht één van de sterkste oplossingen in heel dit klimaatdebat.

Men kan zich voorstellen dat rond iedere gemeente en stad een groene, ecologische gordel komt van familiedomeinen. Dit zou kunnen op de vele boerderijen die leeg komen te staan omdat de kleinschalige boer niet langer op kan tegen de goedkope import en geen overnemers voor zijn boerderij vindt. De families op de domeinen telen dan het voedsel voor zichzelf én voor de mensen in de stad. Dit is een korte keten van lokale producent naar lokale consument.

Vele mensen zijn klaar om dit idee uit te voeren, het enige wat hoeft te gebeuren is de wetgeving aanpassen zodat dit een mogelijkheid wordt. Want off-grid wonen in een zelfgebouwde low-impact woning op een agrarisch perceel is nu verboden. Er zijn drie onderdelen in de wetgeving die aangepast dienen te worden.

° Het aanvaarden en toelaten van alternatieve woonvormen voor permanente off-grid bewoning (zoals bijvoorbeeld een 'tiny house').
° Een versoepeling van de reglementering tot inschrijving in de gemeente als bewoner van een off-grid familiedomein (domiciliëring op het familiedomein).
° Een aanpassing van de wetgeving rond zonering en urbanisatie waardoor ook agrarische terreinen beschikbaar komen voor off-grid wonen en leven.

Kortom: het permacultuur familiedomein slaat een heel pak CO2 en andere broeikasgassen op, produceert zuurstof, vermindert de afvalbergen en het vervuilend transport, zorgt voor meer economie en gezond voedsel, vermindert de werkloosheid en de armoede, verhoogt de biodiversiteit en zet de grote multinationale bedrijven die de planeet om zeep helpen voor een stuk buiten spel. Het brengt de kracht, de soevereiniteit en de vrijheid terug bij de Mens, en het betekent ook een stevige basis en een hoge graad van veiligheid bij allerlei economische en sociale crisissen.  

Join us and take back your Motherland.

Re-invent your life.

Program your mind or else they will.

Every thought is a dream, rushing by in a stream,
Bringing life to our kingdom of doing.
It's your day, shining day, all your dreams come true.
As you glide, in your stride with the wind, as you fly away.
Give a smile, from your lips, and say:
I am free, yes I'm free, now I'm on my way.

We love when we play
Nous sommes du soleil



Ecovolution is the only solution.