Ariège

Dit is deel 8 van 12 van het reisverslag naar Zuid Europa tijdens de zomer van 2013. 

Het is opnieuw een stralende dag (nog geen spatje regen gezien in 35 dagen) en na het marktbezoek in St Girons heb ik zin om in de natuur te zijn. Er zijn ongeveer 70 valleien in de Ariège waaronder een aantal hele mooie. Buiten categorie en al jaren mijn favoriet is de vallei van Ribèrot. Als je ooit wilt zien, horen, ruiken, proeven en ervaren wat een pracht en wonder moeder Aarde zomaar uit haar toverhoed kan te voorschijn brengen, dan is deze vallei en de omgeving rond de Mont Valier (2838 m) een aanrader. In dezelfde buurt kies ik ditmaal de vallei van Bethmale waar ook een idyllisch meer (Lac de Bethmale) en vele wandelingen door ongerepte bossen op ontdekking wachten. Een flinke klim langsheen verlaten granges, knoestige woudbomen, grazende koeien, mekkerende geiten, heldere bergriviertjes, kletterende watervallen en zwevende roofvogels naar het hoger gelegen Etang d'Ayes, waar een gezin alvast hun tentje hebben opgezet om de nacht door te brengen midden de bergen. Nogal wat anders qua ervaring voor deze kinderen dan aan de beeldbuis gekluisterd zitten om gewelddadige videogames te spelen. De omgeving is erg indrukwekkend (ik ben vaak gewoon sprakeloos als ik de Pyreneeën ontdek) en hier kom ik zeker nog eens terug. Een tip voor verwoede, ervaren en geoefende wandelaars: de GR 10 slingert zich over de bergketens en valleien der Pyreneeën van de Middellandse zee tot de Atlantische oceaan (900 km) en behoort tot de 10 mooiste wandelroutes ter wereld. Ik heb al stukken van de GR 10 gelopen (nog nooit helemaal) en het prentbriefkaart gehalte is voortdurend heel hoog. Ook de GR Transfrontaliers loopt hier over de bergtoppen en verkent de grens tussen afwisselend Spanje en Frankrijk. Aan de Spaanse kant heb je de GR 11 en boven de cols loopt de HRP (Haute Randonnée Pyrénéenne). Maar die laatste is echt niet voor doetjes, een degelijke klimuitrusting, mondvoorraad en tent zijn verplicht. Verspreid over de routes staan refuge huisjes en berghutjes waar de trekker kan overnachten of schuilen bij slecht weer.

Na een rustige nacht in het bos, brengt ook de zondag volop zon en zin om te wandelen. Rond 9 uur rij ik eerst naar de Col de la Core (1395 m) waar je de hele vallei van Bethmale kan overzien en ook de startplaats voor enkele pittige wandelingen (sommige enkel geschikt voor ervaren klimmers met degelijke uitrusting en conditie). Het is de laatste zondag van de vakantie en veel Fransen komen toe op de col om de bergen en meren in de omgeving te verkennen. Daarna probeer ik de naastliggende vallei van Biros en rij via Sentein helemaal tot in Eylie, een piepklein bergdorpje en het laatste stukje bewoonde wereld voor de stoere Pyreneeën de grens met Spanje indrukwekkend afbakenen. Een wandeling naar de Cirque de la Plagne, met panoramisch zicht op de Pic du Maubermé (2880 m) sluit de namiddag af. Om te overnachten kies ik mijn lieveling Ribérot en parkeer op de parking Pla de la Lau, het startpunt voor tal van bergwandelingen, sommige enkel geschikt voor semi-alpinisten. De valleien rond Castillon-en-Couserans behoren tot de mooiste in de Ariège, waaronder deze 4: Ribèrot, Bethmale, Biros en Bellongue. Na een verkwikkende nacht en de longen gevuld met zuivere berglucht verken ik op maandag een route rond de Mont Valier die ik nog niet had bewandeld. Wat is er beter dan een flinke ochtendwandeling (5 uur) om de spieren soepel te lopen, het bloed rond te pompen, de conditie op peil te houden en een gezonde eetlust te krijgen. Helemaal naar boven kronkelt dit pad, eerst door een magisch woud vol bemoste stammen, grote keien, grijze rotsen en wuivende varens. Dan verdwijnen stilaan de bomen en maken plaats voor bloeiende heide, hellende grasvelden, grote distels en grillige struiken.

In Vlaanderen zijn de vlinders verdwenen (door gmo en pesticide gebruik), maar hier zijn er tienduizenden (ik verzin het niet) die voortdurend opvliegen als ik het smalle pad (15 cm) opklim wat zich naast een ravijn omhoog slingert. Even zovele bijen en sprinkhanen zwermen en springen in het rond. Wat een drukte, voortdurend botsen vlinders en insecten tegen mij aan. Onderweg staan kleine maar lekkere frambozen en water kun je rechtstreeks uit de zuivere bergbeekjes drinken. Steeds hoger en de vegetatie wordt armer en ruwer, maar de panorama's des te mooier. Eindelijk bereik ik Cap des Lauzes (1892 m) en hier kun je kiezen om naar de top van de Mont Valier verder te klimmen of de andere kant uit naar Etang d'Ayes. Maar genoeg gewandeld voor een dag, ik keer terug naar beneden (dat gaat veel vlugger), eet een lekkere maaltijd en besluit de volgende vallei te verkennen: Bellongue.

Op dinsdag de hele vallei van Bellongue doorrijden, die bezaaid is met pittoreske dorpjes, tot aan Rouech, nog zo'n laatste bergdorp voor de Spaanse grens. Daar wandel ik de 'Sentier découverte de Haute Bellongue', een mooie tocht van een kleine 4 uur over de col en dan terug naar beneden. Vele grazende koeien kruisen mijn pad maar geen enkele mens want de scholen zijn terug begonnen en de toeristen verdwenen. Ik wandel graag alleen genietend van de vergezichten die altijd weer om van te smullen zijn.

'Non ours' (geen beren) staat vaak op de granges en het asfalt gekalkt. In dit gebied rond de Mont Valier leven zo'n 20 beren. Beren (en wolven) hebben altijd de Pyreneeën bewoond, al sinds 250.000 jaar. Maar door de jacht en het wegroven der jonge beren (om getraind te worden als circusdieren) waren ze een tijd terug bijna allemaal verdwenen. In 1962 werd een verbod op berenjacht van kracht. En in 1996 en 2006 werden dan enkele Sloveense beren uitgezet in dit gebied om de populatie terug te verhogen. Zeer tegen de zin van lokale geiten- en schapenboeren die vreesden voor hun kuddes, vandaar de protestslogan: 'non ours'. Maar onderzoek wijst uit dat er jaarlijks 150 dieren gedood worden door beren, wat slechts 1% uitmaakt van de jaarlijkse verliezen aan dieren. Bovendien krijgt de boer een vergoeding als een dier geroofd wordt door een beer. Er is ook geen gevaar voor mensen want beren komen zelden naar de bewoonde wereld en bij een ontmoeting in het bos lopen ze vaak verschrikt weg. Tip: blijf kalm, geef de beer een vluchtmogelijkheid en ga langzaam achteruit (niet lopen). Van mijn part mogen de beren terugkomen op bergflanken der Pyreneeën.

Eindeloos wandelplezier biedt de Ariège, langs meren, in bossen en op bergen, en overal vind je schitterende plekjes en routes waar volop zuiver water, gezonde lucht en ongerepte natuur aanwezig zijn en waar paradijselijke vergezichten doen dromen van vrijheid.